icon

Voor het eerst: dwaling bij effectenlease toegewezen

De effectenlease uitspraken blijven maar over elkaar heen vallen. En weliswaar worden de grote lijnen in de uitspraken wel duidelijk, maar er blijven nog steeds nieuwe ontwikkelingen te melden. Zo heeft op 22 februari 2005 de kantonrechter te Leeuwarden – voor het eerst – een effectenlease-overeenkomst vernietigd op grond van dwaling.

Het is bekend dat vele mensen onder de door hun gesloten effectenlease-overeenkomsten uit willen komen. Zij kunnen daarbij voor een groot aantal juridische ankers gaan liggen. Ik zal niet alle mogelijke ankers noemen, maar wij hebben in ieder geval al geschreven over de misleidende reclame, de vernietiging door de echtgenote die geen toestemming heeft gegeven, het niet voldoen aan de bijzondere zorgvuldigheidsplicht van banken of een beroep op de Wet Consumenten Krediet. Sommige van deze juridische ankers vallen onder de term “dwaling”: bij een juiste voorstelling van zaken zou de afnemer het betreffende aandelenlease-contract niet hebben gesloten.

In de zaak uit Leeuwarden had een timmerman niet alleen de hypotheekschuld op zijn huis fors verhoogd, maar daarnaast ook nog eens een groot bedrag geleend onder een effectenlease-overeenkomst met Aegon onder de naam “Box+Beleggen”. Het contract werd gesloten via Wagner & Partners, een tussenpersoon. Aegon zelf heeft nooit contact gehad met de timmerman, maar zij stelde dat zulks ook niet hoeft omdat zij de informatieverschaffing overliet aan de tussenpersoon. Wat daarvan ook zij, ook Wagner & Partners heeft niet expliciet gewaarschuwd dat de timmerman extra geld leende naast de verhoging van zijn hypotheek, of dat er een risico bestond van een restschuld. En hoewel de timmerman de folder nooit heeft ontvangen, ziet de kantonrechter in die folder een aanwijzing over hoe de informatieverschaffing door Wagner & Partners heeft plaatsgevonden. Nergens wordt in de folder vermeld dat er sprake is van geleend geld, of van het risico van een restschuld. Zelfs de algemene waarschuwing werd positief gebracht. En dan mag de tekst van de overeenkomst wel hier en daar melding maken van geleend geld, maar nergens worden expliciete mededelingen gedaan omtrent de aard van de overeenkomst en de risico's daarvan. De kantonrechter is dan ook van oordeel dat Aegon haar waarschuwingsplicht heeft verzaakt. Verder vindt de kantonrechter aannemelijk dat de timmerman de effectenlease-overeenkomsten niet zou hebben gesloten als hij wel op de hoogte was van de risico's. En omdat de effectenlease-overeenkomst onderdeel uitmaakte van een meer omvattend en ingewikkeld financieel plan, was de eigen onderzoeksplicht van de timmerman ondergeschikt aan de waarschuwingsplicht, zodat de dwaling niet voor rekening behoefde te komen van de timmerman zelf. Dit laatste element van de uitspraak is een afwijking van andere uitspraken, waarin veel rechters toch een vorm van “eigen schuld” hebben aangenomen omdat de afnemer zelf beter had moeten opletten, en dus de schade voor een deel voor rekening laten van de afnemer zelf.

De kantonrechter staat dus de vernietiging van de effectenlease-overeenkomst toe. Dat betekent dat er over en weer ongedaanmakingsverplichtingen bestaan. Aegon moet de inleg + rente terugbetalen en de timmerman moet de aangekochte aandelen teruggeven.


Jonathan Barth is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Voor het eerst: dwaling bij effectenlease toegewezen

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief