icon

Harry Potter platgekopieerd

De uitgever en de schrijfster hadden er met succes alles aan gedaan de voortijdige verspreiding van het nieuwste Harry Potterboek (deel 6 – “the Half-Blood Prince“) tegen te houden. Maar het boek was nog geen twaalf uur op de markt of de eerste illegale kopieën waren al verkrijgbaar.
Die eerste kopieën bevonden zich – het zal u niet verbazen – op internet. Maar inmiddels is het boek ook wereldwijd in papieren plagiaatvorm beschikbaar. NRC Handelsblad berichtte vanmiddag al over illegale kopieën die in Bombay op straat verkrijgbaar zijn voor (omgerekend) zes dollar, terwijl de winkelprijs twintig dollar bedraagt. Hoe zit het met de rechtmatigheid van al die kopieën: papier, digitaal en (voorgelezen) in mp3 format?

Welnu: illegale kopieën aanbieden mag in ieder geval niet. Dat is een vorm van openbaar maken en is verboden. Ook in India, want dat is keurig aangesloten bij de internationale auteursrechtverdragen BC en UAC, die een bepaalde minimumbescherming bieden tegen auteursrechtinbreuk, ongeacht de nationaliteit van de auteursrechthebbende. Kopiëren mag echter tot op zekere hoogte wel, zolang dit voor 'eigen oefening, studie of gebruik' plaatsvindt. Tot op zekere hoogte… want gek genoeg is dit -in Nederland tenminste- afhankelijk van de manier waarop gekopieerd is.

We worden hier geconfronteerd met het verschil tussen artikel 16b en artikel 16c van de Nederlandse Auteurswet. 16b gaat over de 'ouderwetse' manieren van kopiëren: overschrijven en fotokopiëren. In die vorm mag alleen een klein gedeelte van het boek worden gekopieerd. Daar staat tegenover dat dit kopiëren desgewenst ook door een ander dan de gebruiker zelf mag plaatsvinden. Artikel 16c gaat over alle andere vormen van verveelvoudiging. Dus ook: de scan en de mp3 van de voorgelezen tekst. Die mogen in hun geheel worden gedownload (hetgeen immers ook een vorm van kopieren is) voor eigen gebruik. Daar staat echter weer tegenover dat dit downloaden alleen door de gebruiker zelf mag plaatsvinden. En let op: uitprinten van de gedownloade tekst mag maar weer voor een klein gedeelte.

Het verschil is in alle redelijkheid alleen verklaarbaar door de heffing op blanco beeld- en geluidsdragers, waarover ik eerder deze week al berichtte. Langs die weg worden auteursrechthebbenden gecompenseerd voor kopieen in de digitale sfeer. Op papier rust zo'n heffing nog altijd niet (en zo ver zal het ook wel niet komen).

Intussen is hiermee wel heel goed verklaarbaar waarom schrijfster J.K. Rowling gruwt van e-books. Je gaat al die freeloaders toch niet zelf van de perfecte digitale kopie voorzien?

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Harry Potter platgekopieerd

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief