icon

Anti-plagiaatmachine tegen studentenfraude

De Universiteit van Twente werkt aan een 'plagiaatmachine' zo meldt de Telegraaf vandaag. De machine (die beter als anti-plagiaatmachine zou kunnen worden aangeduid, maar what's in a name…) moet tegengaan dat studenten ongestraft wegkomen met het kopiëren van scripties en werkstukken van anderen, of gedeelten daarvan. Het internet is een bron van oude scripties die, met een beetje aanpassing, door kunnen gaan voor nieuw. Docenten kunnen dat zelf allemaal moeilijk bijhouden. Vandaar de machine.

De opleiding toegepaste communicatiewetenschap start dit najaar een proef die is gebaseerd op een uitgebreide versie van het reeds bestaande programma Ephorus. Dat programma wordt al door een groot aantal opleidingen gebruikt, maar vergelijkt alleen met publicaties die daadwerkelijk op internet zijn te vinden. In Twente wil men verder gaan en ook eerdere werkstukken van andere studenten en het onderwijsmateriaal zelf in de vergelijkingen betrekken. Het programma geeft vervolgens in kleurcodes aan of sprake is van gekopieerde gedeelten. Groen: alles is origineel; oranje: er is overeenkomst met ander werk; rood: er zijn hele stukken gekopieerd.

Voor een juridische toets op plagiaat lijkt mij de machine niet erg geschikt. Met name dat 'oranje gebied' baart mij zorgen. Hoe gaat de machine bepalen of hier sprake is van plagiaat in auteursrechtelijke zin? Het is niemand verboden inhoudelijk over hetzelfde onderwerp te schrijven als een ander, zo lang zijn woordkeuze en betoogtrant maar niet hetzelfde is. En bepaalde wetenschappelijke formules en formuleringen worden nu eenmaal standaard steeds op dezelfde wijze uitgedrukt. Niemand zal dat als plagiaat willen aanmerken. Daarnaast is ook citeren uit het werk van een ander in een wetenschappelijk artikel toegestaan. Voorwaarde is o.a. wel dat aard en omvang van het citaat worden gerechtvaardigd door het daarmee te bereiken doel en dat de bron wordt vermeld (art. 15a Aw).

Om echt te beoordelen of iets plagiaat is moet worden gekeken of auteursrechtelijk beschermde elementen uit het werk van een ander herkenbaar zijn overgenomen in het nieuwe werk. Datgene wat eigen en oorspronkelijk is uit het werk van een ander mag dus niet op herkenbare wijze (dat wil zeggen: in dezelfde vorm) worden overgenomen. Met dit in het achterhoofd is het vervolgens de totaalindruk van beide werken die beslissend is.

Probeer die beslissing maar eens door een machine te laten overnemen. Afgezien van de overduidelijke gevallen (bijna letterlijk overschrijven) zijn we daar nog jaren van verwijderd, zo lijkt me.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Anti-plagiaatmachine tegen studentenfraude

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief