Onroerende zaaksbelasting verkapte onteigening?

Bij het Duitse Bundesverfassungsgericht, de Duitse rechter die aan de Duitse Grondwet toetst, loopt een procedure over de vraag of onroerende zaaksbelasting (OZB) wel in overeenstemming is met de Duitse Grondwet.

Er wordt bezwaar gemaakt tegen de vaststelling van de OZB ten aanzien van onroerende zaken die door hun eigenaren en hun families bewoond worden (een omslachtige omschrijving van de eigen woning). De eigenaren zijn van mening dat de eigendomsgarantie die Artikel 14 van de Duitse Grondwet hen geeft, eraan in de weg staat, dat de wetgever belasting heft over bestanddelen die behoren tot het voor persoonlijk gebruik bestemde vermogen.

Zij doen een beroep op een uitspraak van het Bundesverfassungsgericht uit 1995 waarin is geoordeeld dat pure vermogensbelasting in strijd met de Duitse Grondwet is. met andere woorden; het enkele feit dat je vermogen hebt (blote eigendom), mag niet worden belast.

De redenering bij het Bundesverfassungsgericht is nu, dat de woning van de belastingplichtige hem niet ter beschikking staat als bron van inkomsten, al zou hij het willen. Als er dan toch belasting wordt geheven, wordt dus wel degelijk de blote eigendom belast. De klagers zijn dus van mening dat de OZB feitelijk een jaarlijks terugkerende trapsgewijze onteigening is, omdat opbrengst uit de woning slechts een theoretisch karakter heeft zolang de woning voor eigen gebruik wordt benut.

Voor de huizenbezitters onder ons is dit natuurlijk een interessante gedachte, maar er zijn voor de Nederlandse situatie wel wat kanttekeningen bij te plaatsen. Ik noem er niet limitatief een paar. De redenering leidt ertoe, dat op het moment van verkoop van de eigen woning wel zou moeten worden afgerekend en er dus een percentage van de overwaarde zou moeten worden afgedragen. Ook kent Duitsland de befaamde Nederlandse hypotheekrenteaftrek niet, en niet in de laatste plaats mag in Nederland niet aan de Grondwet worden getoetst, hoewel ook hier de eigendom van burgers (in beginsel) grondwettelijke bescherming geniet.

Wanneer het Bundesverfassungsgericht uitspraak doet is nog niet bekend.

Daan Timmerman is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vastgoed.

Vragen?

Heeft u vragen?

Onroerende zaaksbelasting verkapte onteigening?

Silvan Boer

+31 20 5313031

boer@wieringa.nl

Daan Timmerman, 3 februari 2006

Onroerende zaaksbelasting verkapte onteigening?

Heeft u vragen?

Silvan Boer

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief