icon

Antispeculatiebeding niet in strijd met Huisvestingswet

Gemeenten hanteren vaak een antispeculatiebeding bij de verkoop van onroerend goed om prijsopdrijving tegen te gaan. Een dergelijk beding houdt veelal een verplichting tot zelfbewoning en een verbod op doorverkoop gedurende een aantal jaar op straffe van een boete in.

Een aantal Doetinchemse kopers stelde zich op het standpunt dat de overeengekomen antispeculatiebedingen in koop-aannemingsovereenkomsten met de Gemeente Doetinchem in strijd waren met de Huisvestingswet. De Rechtbank Zutphen gaf de kopers gelijk. Op verzoek van de gemeente heeft er een zogenaamde sprong-cassatie plaatsgevonden (het Hof is “overgeslagen”) en moest de Hoge Raad de vraag beantwoorden of een antispeculatiebeding nietig is wegens strijd met de Huisvestingswet.

De Hoge Raad heeft deze vraag beantwoord aan de hand van de maatstaven van het arrest “Windmill”, al sinds 1991 vaste jurisprudentie. Een overeenkomst naar burgerlijk recht (zoals het antispeculatiebeding) is alleen toelaatbaar indien deze de publiekrechtelijke bevoegdheden (vergunningen op grond van de Huisvestingswet) niet op onaanvaardbare wijze doorkruist. Met andere woorden: indien de gemeente haar doel kan bereiken via een publiekrechtelijke weg, is het volgen van de privaatrechtelijke weg niet toelaatbaar. Om te kunnen beoordelen of er sprake is van een onaanvaardbare doorkruising moet worden gekeken naar het doel van de publiekrechtelijke bevoegdheden.

De Huisvestingswet heeft volgens de wetsgeschiedenis het oog op een evenwichtige en rechtvaardige verdeling van woonruimte. De Hoge Raad oordeelde in haar uitspraak van 14 april 2006 dat antispeculatiebedingen, die niet zien op de verdeling van woonruimte (maar op tegengaan van speculatie) en die geen beperkingen aanbrengen op het recht van vrije vestiging, niet in strijd met het systeem en de strekking van de Huisvestingswet zijn. En dus mocht de Gemeente Doetinchem een antispeculatiebeding in de koop-aannemingsovereenkomsten opnemen.


Annejet Lamme is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vastgoed.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Antispeculatiebeding niet in strijd met Huisvestingswet

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief