icon

Overname ondanks ingeroepen voorbehoud?

Het gebeurt zeer regelmatig dat bij bedrijfsovernames tijdens de onderhandelingen door één van beide of door beide partijen een voorbehoud wordt gemaakt. Dit kan een voorbehoud zijn voor goedkeuring door de directie, de aandeelhouders of derde partijen (zoals een verhuurder of de gemeente). Het inroepen van een dergelijk voorbehoud leidt, zeker als de onderhandelingen in ver stadium zijn gevorderd, echter nogal eens tot juridische geschillen. De hoofdvraag waarvoor een rechter zich dan geplaatst ziet is of een overeenkomst onvoorwaardelijk tot stand is gekomen ondanks het gemaakte voorbehoud. Ook de rechtbank Rotterdam zag zich voor deze vraag geplaatst in een onlangs gepubliceerde uitspraak.

In dit geval ging het om een exploitant van twee tankstations van Texaco die, na ze lange tijd geëxploiteerd te hebben, deze wilde kopen. In het begin van de onderhandelingen over de koop van de tankstations had Texaco een voorbehoud gemaakt voor goedkeuring door haar directie. Het koopproces nam echter nogal wat tijd in beslag, en tijdens de onderhandelingen veranderde het beleid van Texaco over de verkoop van haar tankstations. Door deze beleidswijziging onthield de directie van Texaco haar goedkeuring aan voornoemde verkoop, waarop Texaco het voorbehoud inriep, ondanks het inmiddels vergevorderde stadium waarin de onderhandelingen zich bevonden.

De exploitant kon zich hier echter niet in vinden en startte een procedure tegen Texaco om nakoming te vorderen van de gemaakte afspraken. De exploitant stelde dat er reeds een overeenkomst tot stand gekomen was en dat de directie van Texaco akkoord was gegaan met de verkoop van de tankstations. Deze “directie” van Texaco was weliswaar niet de directie die in het handelsregister geregistreerd stond, maar volgens de exploitant lag dit aan de interne organisatie van Texaco: de personen die hun goedkeuring hadden verleend, moesten gezien worden als het feitelijke bestuur. Daarnaast beriep de exploitant zich erop dat Texaco dan toch in ieder geval de schijn had gewekt dat de directie toestemming had verleend, waardoor zij er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat de overeenkomst definitief tot stand was gekomen. Zij overwoog daartoe dat het voorbehoud pas was ingeroepen na de oorspronkelijke – naar een later datum verplaatste – leverda-tum. Voorts voerde de exploitant aan dat het voorbehoud bij elke overeenkomst met Texaco werd gemaakt maar dat het in de praktijk nooit was ingeroepen.

Lukte het de exploitant om nakoming te vorderen van de gemaakte afspraken? Nee, dat lukte niet. De rechtbank overwoog dat het voorbehoud duidelijk was opgesteld, en dat alleen de directie als genoemd in het handelsregister goedkeuring kon verlenen voor de koop. Zelfs al zou sprake zijn van een “feitelijk bestuur”, dan nog zou op grond van het voorbehoud toestemming nodig zijn van de directie zoals genoemd in het handelsregister. Dat zou slechts anders zijn indien de exploitant er op grond van gedragingen en uitlatingen van Texaco vanuit mocht gaan dat “de directie” in het onderhavige geval een andere betekenis zou hebben.

De rechtbank overwoog verder dat ook de schijn niet was gewekt dat goedkeuring was verleend. De leverdatum was verplaatst naar een latere datum en op het moment dat het voorbehoud werd ingeroepen, moesten de concept- koopovereen-komsten nog ter goedkeuring worden voorgelegd aan advocaten. Volgens de rechtbank mocht de koper er dan niet vanuit gaan dat de overeenkomsten al ter goedkeuring waren voorgelegd aan de directie. Ook het feit dat een voorbehoud niet eerder is ingeroepen door een partij, is geen reden waarom het voorbehoud nu niet zou mogen worden ingeroepen.

Hoewel de zaak voor Texaco goed afliep, blijft het oppassen geblazen met het inroepen van voorbehouden. Duidelijkheid en geen valse verwachtingen scheppen gedurende de gehele onderhandelingsperiode is dan ook van groot belang.


Kissiwah Mireku is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vennootschapsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Overname ondanks ingeroepen voorbehoud?

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief