Auteursrecht voor Joran?

“ Joran van der Sloot denkt aan claim tegen De Vries“, zo kopte de actuele nieuwssite nu.nl gisteren. Het artikel ging in op een vraaggesprek met de advocaat van Van der Sloot in VARA TV-magazine van volgende week. (Had ik net besloten dat blad de deur uit te doen, vanwege de werkelijk horribele restyling die men daar onlangs heeft doorgevoerd, krijg je dit weer -vorm en inhoud; het blijft tobben).

In het vraaggesprek trekt de advocaat een parallel tussen het in de verborgen-camera-auto van Peter R. De Vries opgenomen gesprek met Van der Sloot en de beruchte uitgelekte “achterbankgesprekken” met vastgoedmagnaat Endstra. Zoals u weet oordeelde de Hoge Raad in laatstgenoemde zaak onlangs dat die gesprekken toch wel eens auteursrechtelijk beschermd zouden kunnen zijn, al dachten Rechtbank en Hof Amsterdam eerder van niet. Het Hof Den Haag gaat nu uitzoeken of de gesprekken het “persoonlijk stempel van de maker” dragen. Dat kan volgens de Hoge Raad het geval zijn óók als die maker (Endstra) niet bewust aan het scheppen (in de zin van: creëren) was.

Tja, en dat geldt dan natuurlijk ook voor Joran, die stap is niet zo moeilijk te zetten. Sterker: zowel in de wetenschappelijke als in de meer populaire juridische literatuur hadden velen deze al gezet. Meestal om te illustreren dat de Hoge Raad in zijn arrest de sluizen misschien wel erg ver heeft opengezet. “Auteursrecht op alles!”was een kreet die in dat verband wel is gebezigd.

Wellicht werd de advocaat van Van der Sloot vooral geïnspireerd door de overweging van de Hoge Raad in het Endstra-arrest dat “een schepping, om een werk in auteursrechtelijke zin te kunnen zijn, niet het karakter van een coherente creatie behoeft te hebben”. Dat helpt natuurlijk enorm in relatie tot de vaak onsamenhangende woordenbrij uit de (Emmy)-Awardwinning uitzending van Peter R. Ik vermoed niettemin dat Van der Sloot en zijn advocaat nog wel even zullen wachten tot het Haagse Hof zijn licht over het persoonlijk stempel van Endstra heeft laten schijnen.

Dat moet overigens de last die dat Hof nu al op zijn schouders moet voelen behoorlijk verzwaren. “Hoe gaan we motiveren dat zo’n gesprek in een auto (of dat nou op de achterbank of de passagiersstoel plaatsvond) géén persoonlijk stempel heeft, ook als is daarvoor geen vooropgezet plan of zelfs maar coherentie nodig?”

Welnu, voor wat het waard is: De Hoge Raad heeft de middelen daartoe al aangereikt door aan te geven dat in ieder geval buiten het persoonlijk stempel valt alles wat een vorm heeft die “zo banaal of triviaal is, dat daarachter geen creatieve arbeid van welke aard ook valt te aan te wijzen”. Een kwestie dus van het nog eens goed nalezen van de achterbankgesprekken, het goed op een rij zetten van de trivialiteiten daarin, goed motiveren dat die weliswaar nieuws vormen -en daarom aantrekkelijk leesvoer zijn- maar niettemin triviaal blijven en voilà: een afgewogen feitelijk oordeel waar geen Hoge Raad meer aan te pas kan komen. En waarmee Joran helemaal het nakijken heeft…

Vragen?