icon

Collectief ontslag: wanneer melden?

De Wet Melding Collectief Ontslag verplicht de werkgever om – de naam zegt het al – een voorgenomen collectief ontslag tijdig te melden aan de belanghebbende bonden en het UWV. Zoals de wet zegt, in art.3: “Een werkgever die voornemens is de dienstbetrekking van ten minste twintig werknemers … te doen eindigen.” Vaak krijgen we de vraag op welk moment die melding moet worden gedaan. Het Europese Hof gaf in een uitspraak van 10 september jl. het antwoord: eerder dan men vaak denkt.

Fujitsu Siemens Computers Holding BV besloot op 14 december 1999 om een fabriek in Finland af te stoten. Tussen 20 december 1999 en 31 januari 2000 raadpleegde (de Finse tak van) het bedrijf de bonden, en op 1 februari 2000 nam het bedrijf de beslissing de fabriek te sluiten en de werknemers te ontslaan. Een aantal van die werknemers stelde zich op het standpunt dat die raadpleging te laat was: die zou namelijk zijn gehouden na het besluit om de werknemers te ontslaan, dat – zo stelden de werknemers – al op 14 december 1999 zou zijn genomen. Omdat de raadpleging moet worden gehouden voordat de beslissing wordt genomen, had volgens de werknemers de melding ook eerder moeten geschieden.

De wetgeving op het gebied van collectief ontslag in de lidstaten van de EG is gebaseerd op Richtlijn 98/59. Die schrijft een raadpleging/melding voor als een werknemer collectief ontslag “overweegt”. In deze uitspraak licht het Hof toe wat onder dat “overwegen” moet worden verstaan: de goedkeuring, binnen een concern, van strategische beslissingen of wijzigingen in de activiteiten die de werkgever ertoe dwingen een collectief ontslag te overwegen of te plannen, doet voor deze werkgever een verplichting ontstaan om de vertegenwoordigers van de werknemers te raadplegen. Dat is dus in een behoorlijk vroeg stadium, en in elk geval voordat het echte besluit wordt genomen.

Was Fujitsu daarmee nu op tijd of niet? Dat zal de feitenrechter moeten uitmaken. Het bedrijf betwist in elk geval dat op 14 december al een besluit tot ontslag was genomen. Er waren op dat moment, zo zegt Fujitsu, ook nog andere opties, zoals verkoop van de fabriek of samenwerking met een ander bedrijf. Of dat verweer hout snijdt zal dus nog moeten blijken.

Het Hof maakt het bovendien nog wat ingewikkelder: de verplichting ontstaat weliswaar als op concernniveau een beslissing wordt genomen die dwingen om een collectief ontslag te overwegen, maar de melding moet worden gedaan door de werkgever – in de regel een dochter in het concern – en dan zal dus wel eerst duidelijk moeten zijn bij welk dochterbedrijf dat eventuele ontslag zou gaan plaatsvinden.

Is deze uitspraak voor ons van groot belang? Dat valt wel mee. De Finse wet bepaalt dat als een werkgever opzettelijk of uit grove nalatigheid de wet niet nakomt, de werknemer recht heeft op een vergoeding van maximaal 20 maal zijn maandsalaris. Zo'n bepaling kent onze wet niet; die zegt “slechts” dat het UWV een verzoek tot een ontslagvergunning pas in behandeling neemt na het verstrijken van de termijn van een maand. Blijkt dat een werkgever geen melding heeft gedaan, dan wordt de wachttijd twee maanden. Een lange discussie over de vraag wanneer een concern collectief ontslag is gaan overwegen levert hier dus minder op. Desalniettemin is het raadzaam de melding tijdig te doen. Dat op het moment van “overwegen” nog niet alle informatie voorhanden is, is volgens het Hof geen reden daar vooralsnog van af te zien.


Arco Siemons is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Collectief ontslag: wanneer melden?

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief