Geen kruisje op uniform: verboden onderscheid?

Opnieuw heeft de rechter een uitspraak gedaan in een zaak over zichtbare geloofsuitingen in relatie tot werk(kleding). Een Amsterdamse tramconducteur kreeg van zijn werkgever, het GVB, een verbod om over zijn uniform een kettinkje te dragen met daaraan een kruisje, dit als uiting van zijn Christelijk geloof. De chauffeur stelde dat sprake was van (verboden) onderscheid naar godsdienst. Het GVB wees op haar algemene kledingvoorschriften die bepalen dat kledingstukken die niet tot de bedrijfskleding behoren niet zichtbaar mogen zijn, en dat sieraden verder bescheiden van vorm en afmetingen moeten zijn. Het kettinkje paste volgens het GVB niet in die regels, en strookte bovendien niet met het veiligheidsbeleid van het GVB. Dat was recent nog aangescherpt en verbood alle kettingen en broches. Een armband met een kruisje daaraan daarentegen mocht wel.

De chauffeur stapte naar de rechter en eiste dat het GVB hem zou toestaan het kettinkje te dragen. Hij was van mening dat het GVB onderscheid naar godsdienst maakte: een kettinkje met een crucifix mocht niet, maar een hoofddoek mocht wel. Dat een zichtbaar kettinkje met een kruisje afbreuk zou doen aan de uitstraling van zijn uniform vond hij bovendien een miskenning van zijn geloofsopvatting.

De rechter gaf het GVB gelijk. De rechter was van oordeel dat het beleid van het GVB terecht was, en dat bovendien geen sprake was van onderscheid naar godsdienst omdat andere uitingen (bijvoorbeeld het armbandje) wel waren toegelaten. Het verbod op kettingen was niet onredelijk (want passend bij een uniform, en noodzakelijk voor veiligheid), en de vergelijking met een hoofddoek ging niet op omdat die tot de bedrijfskleding behoort en bovendien, anders dan een ketting, niet onveilig zou zijn.

Heeft de rechter het goed gedaan? Ja en nee. Nee, omdat zijn overweging dat geen sprake is van onderscheid onjuist is. De enkele verplichting tot het dragen van een uniform kan al indirect onderscheid opleveren als dat het mensen onmogelijk maakt daarmee hun geloof uit te dragen (ik schreef daar al eens eerder over), en het niet zichtbaar mogen dragen van een ketting met een kruisje betekent ook indirect onderscheid. Het feit dat er een goede reden voor is neemt dat niet weg, zoals de kantonrechter lijkt te menen. Echter: het feit dat er een goede reden voor is betekent wél dat het het onderscheid gerechtvaardigd is, zoals vaak het geval zal zijn als mensen een uniform aanmoeten.

Arco Siemons is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?