Wetsvoorstel: sterkere positie auteurs en kunstenaars ten opzichte van exploitanten.

De Minister van Justitie heeft eergisteren een concept wetsvoorstel openbaar gemaakt. In dit voorontwerp worden wijzigingen voorgesteld in de Auteurswet en de Wet op de naburige rechten met als doel de positie van de natuurlijke maker ten opzichte van de exploitant van zijn werken te versterken. In de wandeling wordt hier gesproken over “auteurscontractenrecht“; dit regelt namelijk de wijze waarop een maker van een auteursrechtelijk beschermd werk de bevoegdheid verleent aan een derde om het werk te exploiteren.

In het voorontwerp wordt onder andere voorgesteld om onder andere auteurs, schrijvers, zangers en componisten de mogelijkheid te geven om na verloop van tijd opnieuw te beslissen over de exploitatie van hun werken. Opvallend is voorts dat wordt voorgesteld het auteursrecht pas overdraagbaar te maken ná het overlijden van de maker.

De achtergrond van de onoverdraagbaarheid van het auteursrecht bij leven van de maker, betreft de bescherming die de auteurswet de maker van een werk beoogt te bieden. Deze bescherming strekt na overdracht in beginsel niet langer ten voordele van de maker, maar van degene die de rechten van de maker overgedragen heeft gekregen (de auteursrechthebbende). Door onoverdraagbaarheid als uitgangspunt te nemen wordt de bijzondere band tussen de maker en zijn werk benadrukt. Als het conceptwetsvoorstel wordt doorgezet en overdracht bij leven van de maker niet langer mogelijk wordt zal de auteur voor de exploitatie van zijn auteursrecht alleen nog licenties kunnen verlenen.

Het voorontwerp regelt ook de invoering van het wettelijk recht van de maker op een billijke vergoeding bij een exclusieve licentie. Daarnaast wordt de disproportionaliteitsregel ingevoerd, waarmee makers de rechter kunnen verzoeken de vergoeding te verhogen als deze niet in verhouding staat tot de opbrengst van de exploitatie van een werk. Tevens wordt de non usus-regel geïntroduceerd, waarmee ontbinding van licentieovereenkomsten mogelijk wordt als de exploitant het auteursrecht niet of onvoldoende exploiteert.

De reden waarom het kabinet al deze wijzingen wil invoeren is om de positie van de natuurlijke maker ten opzichte van de exploitant te versterken. De onderhandelingspositie van auteurs en uitvoerend kunstenaars is in veel gevallen structureel zwakker door de toenemende mediaconcentratie.

Het is nog een voorontwerp, waarvoor een consultatie is opengesteld. Tot 1 september 2010 kunt u reageren!

Rosemarie Franken is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied intellectuele eigendom.

Vragen?