Persoonlijke aansprakelijkheid als bestuurder

In een eerdere weblog schreven wij over een arrest van de Hoge Raad van 26 maart 2010 waarin een bestuurder persoonlijk aansprakelijk werd geoordeeld wegens betalingsonwil. In deze weblog wordt een ander voorbeeld van persoonlijke bestuurdersaansprakelijkheid beschreven, zoals dit is geoordeeld in een arrest van 18 mei 2010 door het Gerechtshof 's-Hertogenbosch.

In dit arrest verweet het hof de bestuurder dat, terwijl hij in 2005 al zeker wist dat er een boete van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMA) zou volgen, hij niet een substantieel bedrag van de voorhanden financiële middelen heeft gereserveerd en dat hij die gelden in plaats daarvan voor andere bestedingen heeft aangewend.

De feiten in dit arrest waren als volgt. In 2005 heeft de NMA aangekondigd dat hij de vennootschap waarvan X bestuurder was een boete zouden opleggen, wat in augustus 2006 ook gebeurde.
De vennootschap heeft echter vóór augustus 2006, zo blijkt uit de jaarstukken, selectieve betalingen gedaan en zo middelen aan de vennootschap onttrokken totdat er niet genoeg middelen overbleven om de boete van de NMA te betalen.

Het hof oordeelde dat de bestuurder, door zo te handelen, heeft bewerkstelligd dat de vennootschap die in 2005 wel kon of zou kunnen betalen, zonder gegronde redenen in augustus 2006 niet betaalde en geen verhaal (meer) bood. Het handelen van de bestuurder wordt door het hof als betalingsonwil gekwalificeerd. Doordat de bestuurder daarvan in deze situatie een ernstig verwijt kan worden gemaakt leidt deze betalingsonwil tot persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder ten opzichte van de schuldeiser, in dit geval de NMA, tenzij hij nog kan bewijzen dat het onvoldaan en onverhaald blijven van de boete van de NMA niet in belangrijke mate het gevolg is van een aan X persoonlijk te verwijten onrechtmatig handelen als bestuurder.

Is dit een vernieuwend rechtsoordeel?

Dit arrest past in de lijn van de thans geldende rechtspraak. Naast het arrest van 26 maart 2010 heeft de Hoge Raas in een arrest van 8 december 2006 (NJ 2006, 659) geoordeeld over de vraag onder welke omstandigheden een bestuurder persoonlijk aansprakelijk kan zijn. Steeds gaat het om de vraag of een bestuurder heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap haar wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt, waarbij de bestuurder een ernstig verwijt valt te maken. Een relevant beoordelingscriterium hierbij is het voorzienbaarheidscriterium, waarbij de vraag moet worden beantwoord of de bestuurder wist of redelijkerwijs had behoren te begrijpen dat de door hem bewerkstelligde of toegelaten handelwijze van de vennootschap tot gevolg zou hebben dat deze haar verplichtingen niet zou nakomen en ook geen verhaal zou bieden voor de als gevolg daarvan optredende schade.

Kortom, de boodschap aan bestuurders van een vennootschap is en blijft dat zij goed moeten oppassen indien de financiële situatie van de vennootschap niet al te rooskleurig is, maar er toch betalingen aan crediteuren moeten worden verricht.

Sabine Hirdes is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vennootschapsrecht.

Vragen?