Verlof opnemen wordt makkelijker

Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft begin deze maand een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer gestuurd tot versoepeling van de opname van verschillende vormen van verlof door werknemers. In de Wet arbeid en zorg is onder andere geregeld dat werknemers die zwanger zijn, een kind adopteren of krijgen of een familielid verzorgen hun werktijd kunnen aanpassen door verlof op te nemen zodat zij tijd kunnen besteden aan hun zorgtaak. In principe is dat verlof onbetaald, al zijn er arbeidsvoorwaardenregelingen die werknemers recht geven op (een deel van) hun loon gedurende het verlof.

Het wetsvoorstel speelt in op de vele problemen die werknemers ondervinden bij de combinatie van arbeid en zorg. Het aantal arbeidskrachten krimpt door de vergrijzing en een steeds groter deel van de werknemers is vrouw, zodat niet kan worden uitgegaan van één ouder die constant beschikbaar is voor de zorg. Daarnaast bestaat er een steeds grotere diversiteit aan samenlevingsvormen, waarbij de huidige wetgeving onvoldoende aansluit.

Het wetsvoorstel stelt de volgende wijzigingen voor:
De opnamemogelijkheid van ouderschapsverlof wordt aanzienlijk geflexibiliseerd. In de huidige wet geldt een strikte regeling binnen welke termijn en verdeeld over hoeveel tijd het verlof mag worden opgenomen. Die regels verdwijnen. De werknemer kan voortaan elke gewenste wijze van opname van het ouderschapsverlof verzoeken. Bovendien vervalt de voorwaarde dat de werknemer ten minste een jaar in dienst moet zijn.
De opname van adoptie-, pleegzorg- en langdurend zorgverlof wordt zo versoepeld dat het verlof zoveel mogelijk aansluit bij het moment en de wijze waarop de werknemer daar behoefte aan heeft. De kring van rechthebbenden op langdurend zorgverlof wordt uitgebreid met werknemers die zorgen voor personen die deel uitmaken van hun huishouding, maar geen kind, ouder of partner zijn. Men denke bijvoorbeeld aan een huisgenoot, broer, zus of goede vriend.
Ten slotte wordt bevallingsverlof verlengd voor vrouwen waarvan het kind na de bevalling in het ziekenhuis wordt opgenomen.
Geen van de wetswijzigingen, behalve de laatst genoemde, houdt een verlenging van het aantal verlofuren in en de werkgever kan nog altijd een verzoek om verlof weigeren op grond van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

De Wet aanpassing arbeidsduur, die regelt hoe een werknemer de aanpassing van werktijd bij de werkgever kan aanvragen, wordt eveneens versoepeld. De werknemer mag volgens het wetsvoorstel elk jaar, in plaats van de huidige twee jaar, een verzoek indienen tot aanpassing van zijn arbeidsduur. Binnen dat jaar kan de werknemer alsnog een tweede verzoek indienen in geval van onvoorziene omstandigheden.

Het wetsvoorstel is voorlopig nog geen wet. De Tweede en Eerste Kamer zullen zich hier eerst over moeten uitlaten.

Maartje Oliemans-Ouwehand is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?