icon

Belanghebbende-begrip in het bestuursrecht: Het vereiste van een persoonlijk belang

Wil men in een bestuursrechtelijke procedure opkomen tegen een besluit dan is dat slechts mogelijk wanneer men als ‘belanghebbende’ in de zin van art. 1:2 Awb kan worden aangemerkt. Wie geen belanghebbende is, kan geen partij zijn bij de procedure van besluitvorming en de bestuursrechtelijke rechtsbescherming daartegen.

Om als belanghebbende te worden aangemerkt, dient met een rechtstreeks betrokken belang te hebben bij het besluit. Volgens vaste rechtspraak is hiervan sprake als iemand een belang heeft dat persoonlijk, actueel en objectief bepaalbaar is en dat bovendien direct geraakt wordt door het besluit. Uitgangspunt is dat iemand een persoonlijk belang heeft bij een besluit als de gevolgen van dat besluit voor hem persoonlijk in relevante mate anders uitwerken dan voor anderen in het algemeen. Men dient zich te kunnen onderscheiden van een willekeurige derde.

De vraag is hoe breed men het begrip ‘persoonlijk belang’ dient op te vatten. In de praktijk is dit niet altijd een makkelijke opgave. Bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het bouwen wordt de kring van belanghebbenden doorgaans getrokken daar waar men zicht op het bouwwerk heeft. Betreft het echter een groot project waarbij de ruimtelijke uitstraling groot is dan wordt de kring van belanghebbenden aanzienlijk ruimer getrokken. Bij een besluit tot aanwijzing van een pand als monument ligt dit echter weer anders. Daar wordt de medebewoner, niet zijnde de eigenaar of anderszins zakelijk gerechtigde, niet als belanghebbende aangemerkt. Zie hiervoor ook onze bijdrage van 10 maart 2011.

Bij de rechtbank Zwolle deed zich onlangs de vraag voor wanneer men belanghebbende is bij een besluit tot plaatsing van camera’s, waarbij een inwoner van de gemeente Almere bezwaar maakte tegen het besluit van de burgemeester om een gebied in Almere-Buiten aan te wijzen voor het plaatsen van vaste camera’s.

De burgemeester stelt zich op het standpunt dat de inwoner geen belanghebbende is, omdat het enkel op gezette tijden bezoeken van het gebied onvoldoende is om te spreken van een persoon-lijk belang. De rechtbank volgt het standpunt van de burgemeester en blijft bij de vaste jurisprudentie inzake de belanghebbendencriteria: Wil men als belanghebbende kunnen worden aangemerkt, dan moet het bij het besluit betrokken belang iets zijn waardoor men zich onder-scheidt van willekeurige anderen. Bij een plaatsingsbesluit gaat het er om of de betrokkene genoodzaakt is om duurzaam op gezette tijden in het gebied te verblijven. Eigenaren van panden gelegen in het gebied waar de camera’s geplaatst worden en degenen die in zo’n pand wonen of werken worden als belanghebbende aangemerkt.

Nu eiser op generlei wijze heeft aangetoond woonachtig of werkzaam te zijn of anderszins duurzaam in het gebied waar het plaatsingsbesluit op ziet verblijft, is eiser geen belanghebbende en kan hij derhalve niet in de bestuursrechtelijke procedure tegen het plaatsingsbesluit opkomen. Dat eiser regelmatig het betreffende gebied bezoekt of doorloopt maakt hem niet tot belangheb-bende, nu hij zich daarmee niet onderscheidt van willekeurige andere bewoners van de wijk Almere-Buiten.

Het is niet altijd eenvoudig is om vast te stellen of u bij een bepaald besluit als belanghebbende kan worden aangemerkt en of u zodoende tegen het besluit kunt opkomen. Mocht u hierover advies wensen, dan staan wij u graag bij.


Yordy Soffner is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bestuursrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Belanghebbende-begrip in het bestuursrecht:  Het vereiste van een persoonlijk belang

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief