icon

De gemeenschappelijke ondernemingsraad

Nederlandse ondernemingen zijn verplicht om een ondernemingsraad in te stellen zodra het bedrijf 50 werknemers telt. Als de onderneming kleiner is dan kan een ondernemingsraad vrijwillig worden ingesteld.
Als die kleine onderneming echter onderdeel uitmaakt van een groep of een overkoepelende vennootschap dan kan er een verplichting bestaan voor de overkoepelende onderneming om een gemeenschappelijke ondernemingsraad (“GOR”) in te stellen.
In de gemeenschappelijke ondernemingsraad zijn werknemers uit alle betrokken kleine ondernemingen vertegenwoordigd.

De gemeenschappelijke ondernemingsraad wordt vaak verward met de centrale ondernemingsraad (“COR”).
De centrale ondernemingsraad functioneert naast de bestaande ondernemingsraden van de betrokken ondernemingen als overkoepelend overlegorgaan, zonder dat het de bevoegdheden van de onderliggende ondernemingsraden overneemt. Dit komt voornamelijk voor bij grote concerns met meer dan 50 werknemers per deelonderneming.

De gemeenschappelijke ondernemingsraad is bestemd voor ondernemingen die te klein zijn voor een eigen ondernemingsraad, maar gezamenlijk minstens 50 werknemers tellen. De ondernemingen moeten wel een zodanige gemeenschappelijk uitvoering hebben dat het zinnig is om een gemeenschappelijke ondernemingsraad advies- en instemmingsrecht te geven. Daarnaast is het instellen van een gemeenschappelijke ondernemingsraad alleen verplicht als dat daadwerkelijk de goede toepassing van de Wet op de ondernemingsraden bevordert.

De vraag of de instelling van een gemeenschappelijke ondernemingsraad bevorderlijk is voor de goede toepassing van de wet is vaak onderwerp van discussie tussen werknemers en de ondernemer(s).
De kantonrechter in Haarlem heeft in zo'n geschil onlangs uitspraak gedaan. De vraag werd voorgelegd of het instellen van een gemeenschappelijke ondernemingsraad bevorderlijker was voor de goede toepassing van de wet dan een centrale ondernemingsraad. De betreffende overkoepelende ondernemer telde acht locaties in Nederland, waarvan drie locaties een ondernemingsraad hadden ingesteld en een locatie een personeelsvertegenwoordiging. In totaal werkten 300 werknemers voor de overkoepelende onderneming verdeeld over de acht locaties. De werknemersvertegenwoordigers vorderden de instelling van een GOR, terwijl de ondernemer een COR wilde instellen.

De kantonrechter oordeelde dat in dit geval de instelling van een GOR bevorderlijker zou zijn voor de goede toepassing van de wet op de ondernemingsraden dan een COR. De ondernemingen hingen in zodanige mate samen dat de instelling van een GOR bevorderlijk zou zijn voor de medezeggenschap. Bovendien zouden twee van de drie ondernemingsraden binnenkort ophouden te bestaan doordat het aantal werknemers van die locaties inmiddels onder de 50 was gezakt. In een COR zijn alleen ondernemingen vertegenwoordigd die ook een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging in stand houden. Aangezien er op dat moment nog maar twee (van de acht) vertegenwoordigd zouden zijn, zou een COR weinig zinvol zijn. De rechter leek de mogelijkheid om bij het instellen van een COR in alle aparte ondernemingen ook een vrijwillige vertegenwoordiging in te laten stellen in dit geval onwenselijk, omdat er volgens hem geen constructief overleg tussen de werknemers en de ondernemer mogelijk bleek. De onderneming werd dan ook veroordeeld tot het instellen van één GOR.

Er is in de praktijk geen eenduidig antwoord te geven op de vraag wat het beste is voor de onderneming en de toepassing van het medezeggenschapsrecht. Het heeft uiteraard de voorkeur om de knoop niet door een derde te laten doorhakken, maar die beslissing weloverwogen binnen de eigen onderneming te maken. Denk hier dan ook tijdig en goed over na, zodat een dergelijke beslissing niet pas aan de orde komt tijdens een reorganisatie. Wij adviseren u daar uiteraard graag bij.

(Deze uitspraak is gepubliceerd in JAR 2013/151)


Maartje Oliemans-Ouwehand is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
De gemeenschappelijke ondernemingsraad

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief