Franchising, een kwestie van geven en nemen?

Franchising is populair. In 2010 telde Nederland nog 714 franchiseformules, in 2012 waren dat er al 769 en dit aantal neemt per saldo nog steeds toe, zo blijkt uit de Franchise Monitor die jaarlijks de franchisemarkt in kaart brengt.

Franchising is een hechte vorm van samenwerking tussen juridisch en economisch zelfstandige en onafhankelijke ondernemingen. De franchisegever geeft de franchisenemers het recht om voor langere tijd tegen een bepaalde vergoeding een onderneming vanuit een bepaald zakelijk concept (de formule) te exploiteren. De franchisenemer heeft het franchisebedrijf in eigendom en wordt bij de exploitatie van de franchiseformule ondersteund door de franchisegever.

Tussen de franchisegever en franchisenemer wordt een franchiseovereenkomst gesloten, waarin onder meer de rechten en verplichtingen van partijen worden vastgelegd, evenals een omschrijving van de franchiseformule en het rayon, het werkgebied waarin de franchisenemer werkzaam mag zijn. De afgelopen jaren lijkt echter met het aantal franchiseformules ook het aantal conflicten te zijn gestegen.

Onlangs deed de Rechtbank Den Haag nog uitspraak in kort geding in een geschil over de opzegging van een franchiseovereenkomst, omdat de franchisenemer, een filiaal van New York Pizza in Zoetermeer, zich niet langer aan zijn verplichtingen hield.

De rechtbank besloot tot tussentijdse beëindiging van de franchiseovereenkomst, omdat de prestaties van de vestiging Zoetermeer ondermaats waren en de (kwaliteits)verplichtingen uit de overeenkomst niet langer werden nageleefd. Bovendien stelde de franchisenemer New York Pizza in een kwaad daglicht. Dit uitte zich onder meer in grof en agressief gedrag jegens werknemers van New York Pizza en ook klanten werden structureel onvriendelijk behandeld. Bestellingen werden te laat bezorgd en aan meetings en opleidingen werd niet meer deelgenomen.

De samenwerking verliep de afgelopen jaren al steeds moeizamer. De verhoudingen werden nog verder op scherp gezet toen een tweede filiaal binnen het werkgebied van de vestiging in Zoetermeer werd geopend. De tweede vestiging werd aan een andere franchisenemer gegund. Dit is volgens de rechtbank echter geen goede reden voor bovengenoemd gedrag. Volgens de rechtbank is de franchisenemer toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de franchiseovereenkomst. De New York Pizza vestiging aan de Oranjelaan 45 in Zoetermeer moet daarom de deuren sluiten.

Uit deze uitspraak blijkt dat de franchiseovereenkomst in beginsel strikt moet worden nageleefd. Een goede samenwerking en goede verhoudingen tussen enerzijds de franchisenemer en anderzijds de franchisegever is volgens de rechtbank een basisvoorwaarde voor een deugdelijke uitvoering van een franchiseovereenkomst.

Gaat u een samenwerking aan in de hoedanigheid van franchisegever of -nemer? Het is dan sterk aan te raden om goede schriftelijke afspraken te maken. De franchiseovereenkomst is in Nederland niet bij wet geregeld. Wel bestaan richtlijnen voor het opstellen van franchisecontracten, zoals de Europese erecode inzake Franchising van de Europese Franchise Federatie (EFF), en het modelcontract van de Nederlandse Franchise Vereniging (NFV). Wij adviseren u daar uiteraard graag bij.

Lonni Westland is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied handel- en ondernemingsrecht.

Vragen?