Schone lei? Strenge spelregels!

Schulden kunnen hoog oplopen, waardoor een uitzichtloze situatie kan ontstaan. Al eerder schreven wij over de schuldsanering natuurlijke personen (‘wsnp'), een regeling in de Nederlandse Faillissementswet die voor burgers een extra mogelijkheid creëert om van hun schulden af te komen.

Wie een beroep wil doen op de wsnp, moet een schriftelijk verzoek indienen bij de rechtbank. De rechter beoordeelt hoe de schulden zijn ontstaan en of de verzoeker bij het onbetaald laten daarvan in de afgelopen vijf jaar te goeder trouw is geweest.

Indien de rechtbank toestemming geeft tot toetreding tot de wsnp, start het schuldsaneringstraject. De rechtbank bepaalt het aflossingsbedrag en de duur van het traject. Ook benoemt de rechtbank een bewindvoerder, die gedurende het traject toezicht houdt op de inkomsten en uitgaven van de ‘saniet'. Het doel van het saneringstraject is zoveel mogelijk van de bestaande schulden af te lossen.

Gedurende het schuldsaneringstraject dient de saniet zich aan verschillende regels te houden. Zo moet hij proberen zoveel mogelijk inkomen te vergaren, mag hij geen nieuwe schulden maken en dient hij de bewindvoerder volledig te informeren over (financiële) zaken.

Het schuldsaneringstraject duurt doorgaans drie jaar. Wanneer de saniet zijn verplichtingen nakomt tijdens het volledige traject, kan de rechter na verloop van deze periode een ‘schone lei' verlenen. Dit houdt in dat de schuldeisers voor zover mogelijk worden betaald en de resterende bedragen van hun vorderingen worden omgezet in natuurlijke verbintenissen. De schulden blijven dus wel bestaan, maar zijn niet langer afdwingbaar en de (voormalig) saniet is daarvan dus feitelijk bevrijd.

De spelregels voor een schone lei zijn streng. Een eenmaal afgegeven schone lei kan zelfs weer worden ingetrokken, indien blijkt dat de saniet de regels niet heeft nageleefd. Zelfs na tien jaar, zo blijkt uit een recente uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

In deze zaak werden de saniet en zijn vrouw in 1999 toegelaten tot de wsnp. Nadat zij het saneringstraject van drie jaar hadden doorlopen stelde de rechter vast dat zij zich aan de geldende regels hadden gehouden. De rechter verleende vervolgens de schone lei.

In 2009 bleek echter uit een strafzaak dat de saniet, gedurende het saneringstraject van 2000 tot 2002, een behoorlijke hoeveelheid hennepplanten had geteeld, bewerkt en verwerkt en bovendien een gewoonte had gemaakt van het plegen van witwassen. Door middel van deze illegale praktijken verkreeg de saniet grote sommen geld, terwijl hij dit voor de bewindvoerder had verzwegen.

Daarmee staat volgens het hof vast dat de saniet, tijdens de schuldsanering, zijn inlichtingenplicht jegens de bewindvoerder heeft geschonden en heeft getracht zijn schuldeisers te benadelen. De niet-naleving van de uit de schuldsaneringsregeling voortvloeiende verplichtingen levert dus volgens het hof, zelfs tien jaar na dato, een rechtvaardiging op om de schone lei alsnog te ontnemen.

Lonni Westland is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bedrijven in moeilijkheden.

Vragen?