Sebastiaan Levelt, 10 april 2014

Schade door onrechtmatige besluiten overheid

Sinds 1 juli 2013 is het mogelijk de bestuursrechter te verzoeken een bestuursorgaan te veroordelen de schade te vergoeden die is veroorzaakt door:
1. een onrechtmatig besluit,
2. een andere onrechtmatige handeling ter voorbereiding van een onrechtmatig besluit of
3. het niet tijdig nemen van een besluit.

De procedure is eenvoudig. Eerst dien je een verzoek in bij het bestuursorgaan. Als de schade wordt vergoed, ben je klaar. In alle andere gevallen (geen besluit, geheel of deels afwijzend besluit) kan na het verstrijken van acht weken na het verzoek, de bestuursrechter worden verzocht om een vergoeding vast te stellen.

Zoveel maanden na inwerkingtreding zou je denken dat er talloze uitspraken van rechters zijn. Een zó eenduidige en overzichtelijke wijze om schade vergoed te krijgen (hetgeen hoognodig was door de hoge mate van versnippering in het door rechtersrecht tot stand gebrachte schadevergoedingsrecht voor onrechtmatige besluiten) nodigt bijna uit om verzoeken in te dienen en het komt helaas meer dan eens voor dat er besluiten worden genomen, die de toets aan het recht niet doorstaan.

Nee, er is nog geen enkele uitspraak (volgens rechtspraak.nl). Opmerkelijk, maar bij nader inzien toch wel logisch.

De regeling is in werking getreden op 1 juli 2013, maar er is ook overgangsrecht vastgesteld. Kort gezegd houdt dit in dat deze regeling niet van toepassing is op besluiten van vóór die datum. Ten aanzien van besluiten van na 1 juli 2013 zal eerst de onrechtmatigheid moeten worden vastgesteld waarvoor procedures moeten worden doorlopen. Dat kost tijd. Dan zijn er nog de acht weken voordat het verzoek naar de rechter kan en vervolgens de behandeltijd voor de rechter. Het is gewoon nog te vroeg voor uitspraken.

Zelfs voor de schade die het gevolg is van het niet tijdig nemen van een besluit is het nog te vroeg voor uitspraken door de bestuursrechter. Dit ondanks het gegeven dat een uitspraak van de rechtbank waarin is uitgesproken dat een besluit niet tijdig is genomen en dus onrechtmatig is, op korte termijn kan worden verkregen. Bijvoorbeeld indien het niet tijdig nemen van een besluit kort na 1 juli ligt kan de uitspraak waarin dit is uitgesproken op een termijn van zo'n drie maanden kunnen worden verkregen. Laten we zeggen dat er medio oktober een uitspraak is, dan kan gezien de acht weken termijn een verzoek medio december aan de rechtbank worden gedaan. Het is dan vrijwel uitgesloten dat er nu al door de rechtbank over het verzoek is geoordeeld.

Dus voor rechtspraak op deze regeling zullen we nog even moeten wachten. Wel is het zaak attent te zijn op de mogelijkheid via deze procedure vergoeding van schade te kunnen verkrijgen.

Vragen?