Beknelde certificaathouders Triodos Bank stappen naar Ondernemingskamer

De Stichting Certificaathouders Triodos Bank (de “Stichting“) verzocht eerder dit jaar de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam een onderzoek te gelasten naar het beleid en de gang van zaken bij Triodos Bank N.V. (“Triodos“). De Stichting verwijt Triodos – kort gezegd – onvoldoende oog te hebben voor de belangen van zijn kleine certificaathouders.

Omdat Triodos de problemen te lang op zijn beloop zou hebben gelaten, heeft de Stichting de stap naar de Ondernemingskamer gezet. Op 22 december 2022 heeft de Ondernemingskamer het verzoek behandeld. In deze bijdrage werpen wij een blik op de zaak.

Achtergrond

Triodos is een bank met een afwijkend profiel. Zij heeft winst minder hoog in het vaandel staan. Mede om die reden koos Triodos niet voor een (beurs)notering. Triodos heeft voor haar investeerders een systeem van in- en verkoop van certificaten bedacht. Wil een certificaathouder van zijn certificaten af, dan koopt Triodos de certificaten. De prijs van het certificaat komt daarbij niet tot stand door de markt (op basis van vraag en aanbod) maar op basis van “net asset value”.

Corona-crisis en gevolgen

Dit is recentelijk gewijzigd. Triodos heeft op 18 maart 2020, vanwege de (mogelijke) gevolgen van de COVID-19-crisis, de handel in de certificaten opgeschort en aangekondigd geen dividend uit te keren. Op 5 januari 2021 schortte Triodos de handel in de certificaten voor een tweede maal – naar nu is gebleken: definitief – op. Certificaathouders konden hun certificaten niet liquide maken en kwamen daardoor in de knel. Triodos meende dat er een disbalans was ontstaan tussen het aanbod van certificaten (huidige investeerders) en afnemers (nieuwe investeerders). Het door Triodos als bank aan te houden eigen vermogen zou hierdoor eveneens te erg slinken.

Als oplossing hiervoor overwoog Triodos de certificaten te noteren aan een beurs. De gehanteerde prijsvaststellingsmethode zou daarbij losgelaten worden. Dit zou resulteren in een forse waardevermindering van de certificaten. Naast de bovenstaande ingrijpende besluiten bleek de informatievoorziening over de voorgenomen stappen door Triodos aan certificaathouders uiterst gering.

Redenen om te twijfelen aan juistheid van beleid en de gang van zaken

Het voorgaande maakt dat de Stichting van mening is dat er goede redenen zijn om te twijfelen aan de juistheid van het beleid en de gang van zaken bij Triodos. De Stichting meent dat:

1. er onduidelijkheid bestaat over de oorzaken van de stagnatie van het interne verkoopsysteem;
2. het risicomanagement van het bestuur van Triodos onvoldoende is, juist nu zij een atypisch handelssysteem voor haar certificaten hanteert;
3. er een onjuiste afweging van belangen heeft plaats gevonden;
4. het bestuur falend beleid heeft gevoerd aangaande het restrictieve opkoopprogramma;
5. er sprake is van ernstig verstoorde verhoudingen en risico’s van zorgplichtclaims; en
6. er sprake is van tekortschietende governance.

Gelet op deze bezwaren tegen het beleid van Triodos heeft de Stichting de stap naar de Ondernemingskamer gezet.

Procedure

De enquêteprocedure bij de Ondernemingskamer draait om het onderzoek (de enquête) naar het gevoerde beleid en de gang van zaken bij een vennootschap. Als uit het onderzoek blijkt dat sprake is van wanbeleid, kan de Ondernemingskamer verschillende eindvoorzieningen treffen. Voorbeelden van eindvoorzieningen zijn de schorsing of het ontslag van een bestuurder en de tijdelijke benoeming van een bestuurder. Voor een uitgebreidere toelichting op wanbeleid en eindvoorzieningen verwijzen we naar een eerdere blog.

De enquêteprocedure is doeltreffend omdat de Ondernemingskamer in iedere stand van het geding onmiddellijke voorzieningen kan treffen. De Ondernemingskamer kan dat zelfs doen voordat een onderzoek is gelast. Daarvoor is nodig dat sprake is van “gegronde redenen om te twijfelen aan een juist beleid en juiste gang van zaken” van de rechtspersoon waarom het gaat.

Uitkomst voor Certificaathouders?

Tijdens de behandeling van het verzoek ter zitting heeft de Ondernemingskamer aangestuurd op een gesprek tussen de Stichting en Triodos onder leiding van een mediator. Eveneens vroeg de Ondernemingskamer zich ter zitting af of en onderzoek in het belang zou zijn van de certificaathouders. Een onderzoek zou de waarde van de certificaten niet ten goede komen.

Tot een dialoog is het tijdens de zitting nog niet gekomen. Aan de zijde van de Stichting bleef argwaan bestaan: er is sprake van een vertrouwensbreuk. De Ondernemingskamer zal dan ook een beschikking wijzen. Of dit tot een definitieve oplossing zal leiden voor de certificaathouders zal nog moeten blijken.

Uw positie

Bent u aandeelhouder, certificaathouder, bestuurder of toezichthouder van een vennootschap of een andere rechtspersoon en hebt u verdere vragen over de enquêteprocedure, neem dan gerust contact met ons op.

Tom Hemmes is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied handel- en ondernemingsrecht.

Vragen?