Meer dan drie keer tijdelijke uitbreiding arbeidsduur is bindend

Als werkgever en werknemer afspreken steeds voor bepaalde tijd de arbeidsduur uit te breiden, ontstaat bij de vierde afspraak een aanspraak voor onbepaalde tijd op die verhoogde arbeidsduur.

Zo oordeelde de kantonrechter te Zwolle onlangs. Werkneemster had een overeenkomst voor onbepaalde tijd en deed een aanvraag om haar arbeidsuren te verminderen van 34 naar 24 uur per week. Werkgever willigde haar verzoek in, maar 10 maanden daarna spraken partijen af dat werkneemster weer 34 uur zou gaan werken voor de duur van een half jaar. Achtereenvolgens komen partijen nog drie maal overeen dat werkneemster tijdelijk 34 uur blijft werken, steeds voor de duur van een jaar.

Werkneemster wordt langdurig ziek en tijdens haar ziekteverlof betaalt werkgever van de een op de andere maand niet meer voor 34 uur, maar slecht voor 24 uur per week uit. Volgens werkgever was de laatste afspraak om 34 uur te blijven werken precies een jaar geleden ingegaan, waardoor haar arbeidstijd automatisch weer 24 uur per week was geworden. Drie maanden later wordt werkneemster beter en gaat zij aan het werk voor 24 uur per week. Werkneemster vordert betaling van achterstallig loon over 34 uur per week in plaats van 24 uur.

De kantonrechter stelt vast dat de uitbreiding van de arbeidsduur niet tot stand is gekomen op basis van de Wet Aanpassing Arbeidsduur, waardoor argumenten van werkgever op basis van zwaarwegend bedrijfsbelang niet kunnen worden meegewogen.

De vraag moet worden beantwoord of ingevolge de ketenregeling (7:668a BW) een (tweede) arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd tot stand is gekomen na het vierde besluit dat werkneemster nog een jaar 34 uur zou blijven werken. De ketenregeling houdt in dat waar sprake is van vier elkaar opvolgende tijdelijke arbeidsovereenkomsten (of minder overeenkomsten van in totaal meer dan drie jaar), de laatste arbeidsovereenkomst geldt als aangegaan voor onbepaalde tijd.

Bij de beantwoording van die vraag is van belang of de overeenkomsten tot tijdelijke uitbreiding van de arbeidsduur als zelfstandige arbeidsovereenkomsten kunnen worden gezien, waarop de ketenregeling van toepassing is. Werkgever betoogt dat er maar één arbeidsovereenkomst is waarbinnen partijen in nadere afspraken een aantal keer de urenomvang hebben gewijzigd.

De kantonrechter overweegt dat de gedachte achter de ketenregeling is dat de zwakkere partij, de werkneemster, moet worden beschermd tegen onzekerheid over de inhoud en omvang van de functie. De uitleg van werkgever druist tegen deze gedachte in. Het zou anders mogelijk zijn voor een werkgever om iemand voor een gering aantal uren in dienst te nemen en dan steeds in aparte overeenkomsten omvangrijke urenuitbreidingen af te spreken. Dat doet af aan de bestaanszekerheid van werkneemster.

Werkgever stelt dat het nooit de bedoeling is geweest van partijen om een nieuwe extra arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd voor 10 uren extra te sluiten. De kantonrechter overweegt dat als partijen inderdaad zouden hebben bedoeld dat de vierde overeenkomst na een jaar zou eindigen, zij in strijd met de ketenregeling zouden handelen. Daarvan mag slechts bij CAO van worden afgeweken, en in de betreffende CAO was daaromtrent niets bepaald. De kantonrechter oordeelt dat de bedoeling van partijen moet wijken voor het vijfde lid van de ketenregeling.

Kortom, vanaf het moment dat de vierde overeenkomst werd gesloten om (weer) tijdelijk 34 uur te blijven werken, kreeg werkneemster voor onbepaalde tijd recht op die 10 arbeidsuren per week meer.

Hoewel, zoals regelmatige lezers zullen weten, het altijd de vraag is of een andere kantonrechter deze vraag op dezelfde manier zou beantwoorden kan het goed zijn zich te realiseren dat moet worden opgepast met tijdelijke afspraken tot verandering van de arbeidsovereenkomst.

Maartje Oliemans-Ouwehand is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?