Achterstellen ongebonden werknemers door FNV onrechtmatig?

Is de FNV aansprakelijk voor geleden schade van niet-leden door leden te bevoordelen bij het sluiten van een Sociaal plan? Deze vraag kwam onlangs aan de orde in een zaak bij de rechtbank Utrecht Waar ging het precies om?

Bij een werkgever vond in 2005 een reorganisatie plaats waardoor uiteindelijk vijf arbeidsplaatsen zouden komen te vervallen. Drie van de vijf werknemers wier functie kwam te vervallen waren aangesloten bij de vakbond FNV, de andere twee waren dat niet.

In het kader van voornoemde reorganisatie had de werkgever een sociaal plan opgesteld dat zij voorlegde aan FNV. FNV verbond aan haar instemming met het sociaal plan echter de voorwaarde dat haar een bedrag ad
€ 64.200,- als vergoeding voor advieskosten werd voldaan. De werkgever stemde in met deze voorwaarde waarna het sociaal plan voor de boventallige werknemers in werking trad.

FNV betaalde vervolgens, kennelijk zonder medeweten van de werkgever, bijna het gehele bedrag van de adviesvergoeding (te weten € 62.500,- van de overeengekomen € 64.200,-) door aan de drie werknemers die bij de vakbond aangesloten waren. Op deze wijze ontvingen de drie bij bond aangesloten werknemers een extra vergoeding bovenop de vergoeding van het sociaal plan, welke vergoeding de twee andere -ongebonden- werknemers niet ontvingen.

In een overleg dat vervolgens tussen deze twee werknemers en de werkgever plaatsvond, is de werkgever op de hoogte gesteld van deze ongelijkheid, waarop de werkgever heeft aangeboden alsnog het verschil in vergoeding te betalen. De werknemers wezen dit aanbod echter af omdat zij ofwel hun baan terug wilden, ofwel een hogere vergoeding dan nu door de werkgever aangeboden, hetgeen geen van beide kennelijk gelukt is.

De twee ongebonden werknemers hebben vervolgens FNV aansprakelijk gesteld voor de door hen geleden schade op grond van het feit dat FNV onrechtmatig heeft gehandeld door welbewust haar eigen leden te bevoordelen door alleen voor hen een extra vergoeding overeen te komen, dan wel dat FNV misbruik heeft gemaakt van haar bevoegdheid om op te treden in het collectieve belang van de werknemers.

De rechtbank oordeelt dat geen sprake is van een onrechtmatige daad van FNV. De maatschappelijke positie van een vakbond brengt niet met zich mee dat voor leden en niet-leden eenzelfde resultaat moet worden bedongen bij onderhandelingen over een sociaal plan aldus de rechtbank. Daarbij weegt de rechtbank mee dat niet-leden niet gebonden zijn aan het onderhandelingsresultaat, in casu het sociaal plan, omdat zij de mogelijkheid hebben hun zaak aan de rechter voor te leggen. Hoewel de rechtbank vraagtekens zet bij de handelswijze van de FNV om de extra bedongen vergoeding voor haar leden onder de noemer van advieskosten uit te betalen rechtvaardigt dit dus niet de conclusie dat sprake is van onrechtmatig handelen.

Ook van misbruik van positie is geen sprake volgens de rechtbank: de primaire doelstelling van de FNV is immers om voor haar leden een goede regeling te treffen. Omdat voorts niet is komen vast te staan dat het handelen van FNV zou hebben geleid tot een beter sociaal plan voor de gebonden werknemers is geen sprake van een onredelijke afweging van belangen tussen de belangen van haarzelf, haar leden, de achterblijvende werknemers en de ongebonden werknemers. Ook is de FNV geen vergoeding verschuldigd op grond van redelijkheid en billijkheid mede omdat de werkgever tenminste eenmaal heeft aangeboden de aanvullende vergoeding te betalen.

Hoewel de ondoorzichtige handelswijze van het FNV niet bepaald chique te noemen is, is het volgens de rechtbank wel rechtmatig. Zowel werkgevers als ongebonden werknemers doen zich er goed aan zich te realiseren dat advieskosten van de FNV gebruikt kunnen worden voor extra ontslagvergoedingen voor leden. Voorzichtigheid is dus geboden!

Fleur Costa Baiôa is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?