Modernisering Monumentenzorg

Naar verwachting zal een aantal wijzigingen in de monumentenwetgeving in werking treden per 1 januari 2012. De Eerste en de Tweede Kamer hebben ingestemd. De wijzigingen zullen leiden tot afname van de uitvoeringslasten van de overheid door beperking en bekorting van procedures. En tot een beperking van de bescherming van (potentiële) monumenten.

De belangrijkste wijzigingen zijn de volgende:

Aanwijzing op aanvraag vervalt
De mogelijkheid voor burgers en belangengroepen om een aanvraag in te dienen om een monument aan te wijzen als beschermd monument wordt geschrapt. De daarmee samenhangende voorbescherming gedurende de aanvraagprocedure komt dus ook te vervallen. De gedachte hierachter is dat minder aanwijzingen nodig zijn, doordat cultuur-historie in de bestemmingsplannen zal worden verankerd door het nieuwe Besluit ruimtelijke ordening.

Verval criterium 50 jaar en ouder
In de huidige Monumentenwet kunnen alleen monumenten van 50 jaar of ouder als beschermd monument aangewezen worden. Deze eis komt te vervallen.

Reguliere voorbereidingsprocedure
De procedure voor het verkrijgen van een omgevingsvergunning voor het wijzigen van een beschermd monument zal worden verkort. Op grond van de Wet algemene bepalin-gen omgevingsrecht geldt nu dat de uniforme openbare voorbereidingsprocedure (26 weken) doorlopen moet worden. Na inwerkingtreding van de wijziging zal voor alle relatief eenvoudige ingrepen de reguliere voorbereidingsprocedure (8 weken) van toepassing zijn. Dit kan ertoe leiden dat van rechtswege een vergunning tot wijziging van het monument verkregen kan worden, indien Burgemeester en Wethouders niet tijdig beslissen.

Als de Minister om advies gevraagd moet worden (art. 6.4 Besluit omgevingsrecht)geldt de uniforme openbare voorbereidingsprocedure. Deze verplichting bestaat als er sprake is van een ingreep die het voortbestaan van het monument raakt: bij sloop of gedeeltelijke sloop, ingrijpende wijzigingen die voor de waarde van het monument gelijk staan aan (gedeeltelijke) sloop, reconstructie en herbestemming.

Omgevingsvergunningvrije wijzigingen monument
Er komen uitzonderingen op de omgevingsvergunningplicht voor het wijzigen van een monument (2.1. f Wabo) In het Besluit omgevingsrecht komt te staan dat geen omge-vingsvergunning nodig zal zijn voor gewoon onderhoud, voor zover, naast de daarvoor in algemene zin op grond van de Bor geldende criteria (te weten: dat detaillering, profilering en vormgeving niet wijzigen), ook materiaalsoort en kleur niet wijzigen (bijvoorbeeld schilderwerk, herstel kozijnen). Ten tweede zal geen omgevingsvergunning meer nodig zijn voor inpandige veranderingen die betrekking hebben op een onderdeel dat uit het oogpunt van monumentenzorg geen waarde heeft. Het gaat daarbij in beginsel om onderdelen van het monument die na het moment waarop het als beschermd monument is aangewezen is aangebracht (bijvoorbeeld een later ingebouwde keuken).

Omgevingsvergunningvrije bouwactiviteiten
De algemene criteria voor het bouwen zonder omgevingsvergunning (bijlage II Bor) zullen gedeeltelijk ook gaan gelden voor bouwen in aan of op bij een beschermd monu-ment.

Ten eerste zal dit gaan om bouwen in, aan of op een onderdeel van het monument dat uit het oogpunt van monumentenzorg geen waarde heeft. Ook hier gaat het in beginsel om inpandige onderdelen die uit het oogpunt van monumentenzorg geen waarde hebben of onderdelen van het monument waarvan duidelijk uit de aanwijzing blijkt dat zij geen monumentale waarde hebben. Voor veranderingen die betrekking hebben op de buiten-kant van het monument is geen bouwtoets, maar wel een toets op grond van artikel 2.1 f Wabo noodzakelijk.

Een tweede categorie betreft vergunningvrije bouwactiviteiten (bijvoorbeeld: speeltoe-stellen, tuinmeubilair) op gronden en bij bijbehorende bouwwerken die niet tot het monument behoren (in functioneel of constructief opzicht), maar wel tot de aanwijzing behoren aangezien de aanwijzing van een monument ziet op de gehele onroerende zaak

Helemaal uitgesloten als vergunningvrije bouwactiviteit bij een monument zijn dakkapel-len in het voordakvlak, nieuwe bijbehorende bouwwerken en bouwwerken ten behoeve van recreatief nachtverblijf.

Voor de exacte inhoud van de wijzigingen verwijs ik graag naar:

Wet van 6 juni 2011 tot wijziging van de Monumentenwet 1988 en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in verband met de modernisering van de Monumentenzorg (Kamerstukken 32433)

Besluit van 17 juni 2011 tot wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening, het Besluit omgevingsrecht en het Besluit archeologische monumentenzorg in verband met de moderniserng van de monumentenzorg en enkele technische aanpassingen (Staatsblad 2011, 339)

Voor vragen hierover kunt u bij ons terecht.

Annejet Lamme is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vastgoed.

Vragen?