Bindend advies en de bouw

Bij alternatieve geschillenbeslechting (ADR – Alternative Dispute Resolution) denkt men meestal aan mediation, maar in Nederland wordt ook het bindend advies daaronder begrepen. Het bindend advies kent zijn oorsprong in de bouw, en zo bezien heeft de bouw dus een lange ervaring met alternatieve geschillenbeslechting.

Een stukje geschiedenis in een paar grote stappen:

– in de 19^e eeuw bepaalden de administratieve voorschriften (A.V.) voor de uitvoering van overheidswerken dat geschillen tussen de aannemer en de overheid werden beslist door de directie en in hoger beroep door de minister; dit was natuurlijk verre van ideaal, want daarmee was de minister in feite rechter in z´n eigen zaak;

– daarom werd in de A.V. Waterstaat van 1892 het bindend advies ingevoerd; een Commissie van advies gaf een advies dat voor beide partijen bindend zou zijn; een verbetering derhalve;

– maar al snel werd in het begin van de 20^e eeuw deze wijze van geschillenbeslechting, met name door de wijze waarop de Commissies werden samengesteld, door de aannemers, architecten en ingenieurs als tamelijk moeizaam ervaren;

– vandaar in 1907 de oprichting van de Raad van Arbitrage voor de Bouwbedrijven in Nederland (nu Raad van Arbitrage voor de Bouw); een wettelijke regeling van de arbitrage stond overigens al sinds 1838 in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering;

– de overheid deed niet meteen mee; pas in 1936 laat de minister in de A.V. opnemen dat de aannemer het recht wordt toegekend een geschil te doen beslechten door een bindend advies overeenkomstig de statuten van de Raad van Arbitrage; dus nog geen arbitrage;

– dat komt pas bij de invoering van de UAV ´68 (later vervangen door de UAV ´89, die op hun beurt net vorige maand zijn vervangen door de UAV 2012).

Maar goed, in 1968 leek het dus met het bindend advies te zijn gedaan.

Doch, het kan raar lopen: sinds de opkomst van het consumentenrecht in de jaren ´70 van de vorige eeuw heeft het bindend advies een nieuw leven gevonden. Onder de Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken functioneren thans zo´n dertig verschillende geschillencommissies, waaronder twee met betrekking de bouw: de Geschillencommissie Garantiewoningen (sinds 1 januari 2010) en de Geschillencommissie Verbouwingen (sinds 1 september 2010). Afgezien van de Geschillencommissie Garantiewoningen – haar uitspraken hebben de kracht van een arbitraal vonnis – doen al deze commissies uitspraak bij wege van bindend advies.

Ook de opkomst echter, zeg maar vanaf de eind jaren negentig, van de Raden en Commissies van Deskundigen bij de grote infrastructurele werken, heeft het bindend advies nieuw leven ingeblazen. Veel van deze Raden en Commissies geven hun oordeel namelijk bij wege van bindend advies.

Kortom, het bindend advies is weer (of nog steeds) springlevend, ook in de bouw.

Charles Smit is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bouwrecht.

Vragen?