De maximale ontslagvergoeding onder de WNT

De Wet Normering Topinkomens stelt strakke regels voor inkomen en ontslagvergoedingen van topfunctionarissen. Die regels zijn uiteraard weer niet zo strak en helder dat die altijd duidelijk zijn. In een zogenaamde artikel 96-procedure (waarbij niet de ene partij tegen de andere procedeert, maar partijen in gezamenlijk overleg een vraag aan de rechter voorleggen, hetzij omdat ze willen weten hoe het zit, hetzij omdat zij daarover van mening verschillen) heeft de kantonrechter te Amsterdam relatief kort geleden uitspraak gedaan over een aantal van die vragen. Ik ga in op één van de gestelde vragen, te weten over de maximum ontslagvergoeding.

De WNT stelt dat een ontslagvergoeding maximaal € 75.000,- mag bedragen. “Ontslaguitkering” is, zo stelt de WNT, de som van uitkering bij beëindiging en betalingen op termijn die betrekking hebben op de beëindiging van het dienstverband (ruim dus), met uitzondering van uitkeringen die voortvloeien uit een algemeen verbindend verklaarde cao of wettelijk voorschrift. Als de topfunctionaris op grond van algemeen verbindend verklaarde cao of de wet dus recht heeft op een ontslagvergoeding, mag dat bedrag van € 75.000,- daar bovenop worden vergoed. Of niet?

Sinds 1 juli 2015 geeft de WWZ werknemers (en dus ook topfunctionarissen) aanspraak op een transitievergoeding indien zij onvrijwillig (maar wegens ernstig verwijtbaar handelen) worden ontslagen. Dat zou dus betekenen dat een instelling met een topfunctionaris een ontslaguitkering zou mogen overeenkomen van € 75.000,- plus de transitievergoeding – dus nog eens € 75.000,-, of – als dat hoger ligt, en dat zal bij topfunctionarissen vaak zo zijn – een jaarsalaris. Er lijkt niets tegenin te brengen, maar tegelijkertijd lijkt dat weer niet erg in de lijn van de WNT te liggen. De vraag werd daarom aan de rechter voorgelegd. En die spreekt een oordeel uit dat wél in de geest van de WNT lijkt te liggen maar wel tegen de letter ingaat: cumulatie van de transitievergoeding en het WNT-maximum mag niet. De rechter voegt daaraan toe dat als de transitievergoeding hoger uitpakt dan het WNT-maximum, dat weer wél mag.

De rechter motiveert de beslissing door er op te wijzen dat de WNT van 2013 is, en de WWZ van 2015. In de WNT is dus geen rekening gehouden met de wettelijke ontslagvergoeding, zo stelt de rechter. Het overeenkomen van een vergoeding bovenop de transitievergoeding zou de bedoeling van de WNT teniet doen. Op zich een begrijpelijke overweging, maar is die juist? Het lijdt weinig twijfel dat de wetgever bij het opstellen van de WNT geen rekening heeft gehouden met een wettelijke ontslagvergoeding als de transitievergoeding, omdat die er toen niet was. Dat wil echter niet zeggen dat de wetgever er ook geen rekening mee kon houden dat er een wettelijke ontslagvergoeding zou komen, en bovendien: die wettelijke ontslagvergoeding wordt, in behoorlijk algemene bewoording (“een wettelijk voorschrift” – dat kan dus elk voorschrift zijn) uitgezonderd van het maximum. Daar komt nog bij dat niet alleen de wettelijke ontslagvergoeding is uitgezonderd, maar ook de ontslagvergoeding op grond van een algemeen verbindend verklaarde cao. Die uitzondering is niet beperkt tot ontslagvergoedingen die op dat moment in algemeen verbindend verklaarde cao’s waren opgenomen, maar omvatten dus per definitie ontslagvergoedingen die (bezien in 2013) in de toekomst zouden worden vastgesteld. Waarom dan wel de (toen toekomstige) transitievergoeding uitzonderen?

Er is natuurlijk veel voor te zeggen om de gouden handdruk voor de (uit publieke middelen betaalde) topfunctionaris aan banden te leggen. Dat doet de WNT ook. Aan de andere kant moet worden onderkend dat de topfunctionaris een kwetsbare positie heeft; hoewel veelal een gewone werknemer met gewone ontslagbescherming is zijn/haar positie toch per definitie onzekerder. De wetgever heeft er niet voor gekozen om bij de invoering van de WWZ de ontslagvergoeding van de topfunctionaris te beperken tot de wettelijke ontslagvergoeding. Als het daadwerkelijk de bedoeling van de wetgever was geweest om met de invoering van de WWZ iets te doen aan het WNT-maximum had het in de rede gelegen dat bij invoering van de WWZ direct te doen. Het lijkt in elk geval wenselijk dat hierover snel echte duidelijkheid komt, van de wetgever. Ik ben er niet van overtuigd dat de regeling blijft zoals nu door de rechter uitgelegd.

Arco Siemons is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?