icon

DNB publiceert rapport: “wij zien crypto niet als geld”

De kans is vrij groot dat u ze zelf bezit: crypto’s. Ongeveer twee miljoen Nederlanders beleggen er tegenwoordig namelijk in. In 2018 waren dat er nog ‘slechts’ 900.000. Mocht u ze bezitten dan is het u waarschijnlijk ook niet ontgaan dat Bitcoin en andere cryptovaluta in de afgelopen twee weken zeker 20% van hun waarde verloren. Die abrupte waardedaling was het gevolg van paniek onder beleggers vanwege liquiditeitsproblemen bij cryptobeurs FTX en de voorgenomen overname door Binance – die na boekenonderzoek ineens toch niet doorging.

Afgelopen week bleek bovendien dat zeker één miljard dollar aan cryptotegoeden zou zijn verdwenen bij FTX. Gisteren werd na een roerige week uiteindelijk het faillissement van FTX aangevraagd. De kans dat klanten nog wat van hun tegoeden terugzien is niet groot. Uit deze ontwikkelingen van de afgelopen weken blijkt wel dat cryptomarkten nog steeds zeer volatiel zijn en dat wet- en regelgeving voor onder meer het toezicht op cryptomarkten en cryptodienstverleners noodzakelijk is.

Meer problemen op de cryptomarkt

De problemen bij FTX staan niet op zichzelf. Begin mei van dit jaar maakten de cryptokoersen ook al een duikvlucht. De paniek werd die keer veroorzaakt door de implosie van terraUSD, een zogenoemde “stablecoin”. En medio juni van dit jaar gingen de cryptokoersen ook hard onderuit. Tegoeden van klanten bij cryptobank Celsius Network werden bevroren vanwege liquiditeitsproblemen, met een bankrun tot gevolg. Zo bezien brengen crypto’s door hun volatiele karakter voor beleggers nog steeds grote risico’s met zich mee.

Rapport DNB over cryptovaluta

DNB publiceerde vorige week (toevallig) een rapport over de ontwikkeling van crypto in de afgelopen jaren en gaat uitgebreid op deze problematiek in. De DNB evalueert daarin de ontwikkeling van cryptovaluta en analyseert hoe het beleid daarop dient te worden afgestemd. De belangrijkste conclusie van DNB is dat ongedekte crypto’s door hun volatiele karakter niet geschikt zijn om de functies van betaalmiddel, oppotmiddel en rekeneenheid goed te kunnen vervullen. Het ontbreken van onderliggende activa en een monetaire autoriteit die de waarde stabiliseert zou zorgen voor grote onzekerheid over de waarde. De belangrijkste conclusie van DNB luidt daarom: crypto’s kunnen niet worden beschouwd als geld.

Grote verschillen cryptogebruik

Uit onderzoek van DNB blijkt dat slechts 3% van de cryptobezitters aangeeft dat ze in 2022 wel eens iets met cryptovaluta hebben gekocht. Tegelijkertijd geeft 63% van de cryptobezitters aan dat investeren in cryptomunten hetzelfde is als gokken. Uit het onderzoek blijkt wel een groot verschil te bestaan in cryptogebruik tussen ontwikkelde en opkomende economieën. Vooral in ontwikkelde economieën zouden crypto’s voornamelijk worden gebruikt om te speculeren en te gokken.

Crypto: hype of toekomst?

Is DNB uitsluitend negatief over Crypto? Nee, DNB ziet ook kansen. De achterliggende technologie van sommige crypto maakt mondiale overboekingen binnen enkele seconden mogelijk, en potentieel met een laag energieverbruik. Een wallet-eigenaar kan zonder de hulp van een intermediair anoniem betalingen verzenden en ontvangen. Crypto’s zijn bovendien moeilijk in beslag te nemen door corrupte overheden. Daarnaast zijn de infrastructuren van crypto niet afhankelijk van centrale servers, maar zijn ze 24 uur per dag beschikbaar door het decentrale karakter.

DNB signaleert ook kansen voor wat betreft de ‘tokenisatie’ van financiële activa. Traditionele financiële activa worden daarbij omgezet in tokens op de Blockchain. Die tokens fungeren vervolgens als eigendomsbewijs. Via de Blockchain kunnen deze tokens eenvoudig en snel worden overgedragen, en daarmee dus ook de financiële activa zoals eigendoms- en gebruiksrechten die zij representeren. Dat kunnen allerlei activa zijn zoals bijvoorbeeld effecten en vastgoed. Financiële instellingen zijn voor de overdracht dan niet langer nodig.

Ongedekte crypto’s: hoge prijsvolatiliteit

De DNB noemt als grootste probleem van ongedekte cryptoactiva de hoge prijsvolatiliteit. De achterliggende algoritmes van veel cryptoactiva bepalen allereerst dat er een vaste geldhoeveelheid is. Daarmee wordt een kunstmatige schaarste gecreëerd. Dat zorgt ervoor dat er geen monetair beleid kan worden gevoerd waardoor niet kan worden gereageerd op economische omstandigheden. Wat de prijsvolatiliteit nog meer zou versterken is de omstandigheid dat veel cryptobeleggers hun speculatieve beleggingen langer vasthouden. Doordat veel cryptoactiva daarom langer uit omloop worden genomen bestaat er een kleiner aanbod van crypto’s . Dat resulteert erin dat een verandering in de vraag de prijs sterker beïnvloedt.

Ongedekte crypto’s: ongedekte effecten

DNB signaleert verder dat ongedekte crypto’s in feite vaak fungeren als ongedekte effecten. Door middel van ICO’s – te vergelijken met traditionele IPO’s – wordt kapitaal vergaard door moderne blockchainbedrijven. Anders dan bij traditionele effecten heeft de houder van een uitgegeven token vaak geen eigendoms-, bestuurs- of winstrechten in de onderneming. Bovendien is vaak sprake van een geringe rechtsbescherming en een gebrek aan zeggenschap. Volgens DNB zou slechts 3% van de ICO’s onder de traditionele effecten-wetgeving vallen.

De waarde van ongedekte cryptoactiva die fungeren als effecten wordt bepaald op basis van vraag en aanbod. Ongedekte cryptoactiva hebben in tegenstelling tot traditionele effecten geen onderliggende activa of rechten. Hun prijs is vaak afhankelijk van de kans dat met de aangeboden Blockchaindiensten een netwerk van gebruikers wordt opgebouwd. De houders van ongedekte cryptoactiva hebben niet de rechten van aandeelhouders of crediteuren. Bovendien zijn er geen activa die kunnen worden aangesproken in geval van vertrouwensverlies. Deze omstandigheden leiden er volgens DNB toe dat de waarde van ongedekte cryptoactiva als effecten onzeker en volatiel is. Als speculatieve belegging brengen cryptoactiva volgens DNB daarom aanzienlijke risico’s met zich mee voor de bescherming van consumenten en beleggers. Bij verdere groei zouden de cryptomarkten zelfs een bedreiging kunnen vormen voor de mondiale financiële stabiliteit.

Stablecoins

DNB is een stuk enthousiaster over stablecoins. In tegenstelling tot ongedekte cryptoactiva hebben stablecoins namelijk wel een onderliggende waarde die zorgt voor een stabilisatie van de prijs. Hoewel de prijs van stablecoins daardoor stabieler is dan die van ongedekte crypto’s, dragen zij op hun beurt weer een ander risico met zich mee. Juist door hun directere link met het bredere financiële systeem, zijn de gevolgen wanneer het misgaat juist groter. Bij gebrek aan vertrouwen kan er een run op stablecoins ontstaan die grote gevolgen heeft voor het monetaire stelsel als geheel.

Een potentieel risico is dat uitgevende entiteiten van stablecoins bijvoorbeeld geneigd zouden kunnen zijn om het rendement op hun activa te verhogen zodra hun stablecoins gebruikt en vertrouwd worden. Ze zouden kunnen overstappen op risicovollere activa of zelfs leningen, de dekking kunnen verlagen of de inwisselbaarheid geheel kunnen beperken. Wanneer het publiek erachter komt dat de activadekking ontoereikend is dan zou er een bank run kunnen ontstaan. Het grootschalige ongereguleerde gebruik van stablecoins brengt daardoor risico’s met zich mee voor het functioneren van financiële-marktinfrastructuren.

Behoefte aan regulering

Er is nog steeds weinig wetgeving (afgezien van antiwitwaswetgeving) van toepassing op cryptomarkten en cryptoactiva. Door de nog steeds toenemende omvang en impact van cryptomarkten is er echter grote behoefte aan regulering. Volgens DNB zouden cryptoactiva moeten zijn onderworpen aan soortgelijke regelgeving zodra zij soortgelijke functies bieden en soortgelijke risico’s opleveren als traditionele financiële activa. DNB verwelkomt daarom de nieuwe Verordening betreffende markten in cryptoactiva (MiCA). Die verordening biedt namelijk uniforme regels voor cryptomarkten binnen de Europese Unie. Voor uitgevers van stablecoins en voor iedereen die cryptodiensten aanbiedt, gaat onder meer een vergunningsplicht gelden. Naar verwachting zal de nieuwe verordening in 2024 van kracht worden.

Wieringa Advocaten

Wilt u meer weten over deze nieuwe verordening? Wij schreven eerder een blog over de nieuwe MiCA-verordening. Bij vragen over deze blog, de nieuwe MiCA-verordening of crypto in het algemeen kunt u natuurlijk ook altijd contact met ons opnemen. We hebben verstand van de achterliggende techniek en staan verschillende grotere en kleinere cryptodienstverleners en blockchainondernemingen bij met juridisch advies.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
DNB publiceert rapport: “wij zien crypto niet als geld”

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief