Anna Tsheichvili, 25 oktober 2024

Subsidies, hoe zit dat (ook alweer)?

Publieke middelen worden via subsidies grootschalig verdeeld. Er zijn steeds meer maatschappelijke ontwikkelingen die grote subsidiepotten met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan de energietransitie, in het kader waarvan omvangrijke verduurzamingssubsidies worden verstrekt, onderwijs/onderzoeks-subsidies of culturele subsidies. Subsidietitel 4.2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) regelt de verlening en vaststelling van subsidies, en alle overige procedurele en materiële regels hierbij. Het doel van deze titel is het bieden van een regeling voor subsidiëring van activiteiten en het waarborgen van een rechtmatige en doelmatige besteding van publieke middelen.

Verlening en vaststelling van subsidies

Subsidietitel 4.2 regelt de besluitvorming voor subsidies. Subsidies kunnen worden verleend door zogeheten a- of b-bestuursorganen, hierover schreven wij eerder een blog. Het bestuursorgaan dat de subsidie verleent, moet daarbij bovendien voldoen aan verschillende voorwaarden. Zo moet er een wettelijke grondslag zijn voor de subsidieverlening (soms bijvoorbeeld vastgesteld bij lokale subsidieverordeningen). Ook moet het de subsidieaanvraag beoordelen aan de hand van vooraf vastgestelde criteria. Daarnaast moet het duidelijkheid bieden over de hoogte van de subsidie en de verplichtingen die verbonden zijn aan de subsidie. Na de verlening van de subsidie, volgt de vaststelling. Het bestuursorgaan stelt dan vast of de gesubsidieerde activiteiten zijn uitgevoerd conform subsidiebesluit en de wet. Als dat het geval is, wordt de subsidie vastgesteld op het bedrag dat is verleend. Als dat niet het geval is, kan de subsidie worden teruggevorderd of lager worden vastgesteld.

Rechtsbescherming

Als de subsidieontvanger het niet eens is met de verlening of vaststelling van de subsidie (of met een buiten behandeling stelling van een subsidieaanvraag), kan hij bezwaar maken bij het bestuursorgaan dat heeft besloten op de aanvraag. Als het bestuursorgaan het bezwaar ongegrond verklaart, kan de subsidieontvanger in beroep gaan bij de bestuursrechter. De bestuursrechter toetst of het bestuursorgaan heeft voldaan aan de formele eisen van de subsidietitel 4.2 Awb en of de beslissing om de subsidie te verlenen of vast te stellen in overeenstemming is met de wet.

Als blijkt dat de subsidieontvanger subsidieverplichtingen niet is nagekomen, kan het bestuursorgaan besluiten tot terugvordering van de subsidie. Daarbij gelden ook voorwaarden, zoals het geven van een duidelijke motivering van het besluit tot terugvordering en het bieden van een mogelijkheid tot bezwaar en beroep.

Kortom, de subsidietitel 4.2 Awb is van groot belang voor de subsidiepraktijk. Door een uniforme regeling te bieden voor de subsidiëring van activiteiten, wordt de rechtmatige en doelmatige besteding van publieke middelen gewaarborgd. Het biedt daarnaast een duidelijk kader voor zowel het bestuursorgaan als de subsidieontvanger. Hierdoor weten allebei aan welke verplichtingen en eisen zij moeten voldoen. In alle fases van de beschreven processen in de subsidietitel (en meer) en voor alle vragen die daarbij opkomen, kunt u een beroep doen op onze deskundige bijstand.

Vragen?