Informatieplicht van de bestuurder bij tegenstrijdig belang

Het begrip “tegenstrijdig belang” is een begrip waar menig directeur en wederpartijen van BV’s rekening mee moeten houden. Helaas, want de regeling en de verplichtingen voor de bestuurder die daaruit voortvloeien zijn niet altijd even duidelijk.

De 'tegenstrijdig belang'-regeling is opgenomen in de wet om te voorkomen dat een bestuurder zijn persoonlijk belang laat prevaleren boven het belang van de vennootschap die hij vertegenwoordigt. Als er sprake is van tegenstrijdig belang vertegenwoordigen commissarissen (en niet de bestuurder) de vennootschap. Uiteraard gesteld dat er commissarissen zijn.

De regeling wordt vaak omzeild (of: als er geen commissarissen zijn) door in de statuten op te nemen dat in het geval van tegenstrijdig belang de bestuurder alsnog de vennootschap mag vertegenwoordigen. Volgens de wet blijft echter de algemene vergadering van aandeelhouders (kort gezegd: de AvA) de mogelijkheid houden om iemand anders aan te wijzen.

Hoe een bestuurder met deze bevoegdheid van de AvA om moet gaan is in een recent arrest van de Hoge Raad van 21 maart 2008 verduidelijkt. De bestuurder dient de aandeelhouders tijdig te informeren over de aanwezigheid van het (te verwachten) tegenstrijdig belang. De AvA heeft dan de mogelijkheid iemand anders aan te wijzen als zij dat wenst. Het is echter niet nodig -wat voorheen werd gedacht- dat de AvA een uitdrukkelijk besluit neemt dat de bestuurder de vennootschap vertegenwoordigt.

In het geval dat anderen dan de bestuurder aandeelhouders zijn biedt dit arrest ruimere mogelijkheden. Een bestuurder kan volstaan met het op de hoogte stellen van alle aandeelhouders van het tegenstrijdig belang. Hij hoeft niet te wachten totdat de AvA een expliciet besluit heeft genomen over het tegenstrijdig belang, maar kan zichzelf dus bevoegd achten op grond van het 'stilzwijgen is toestemmen'. Een expliciet besluit van de AvA blijft echter nodig indien de statuten niet de bestuurder als bevoegd aanwijzen.

Voor het geval dat de bestuurder ook enig aandeelhouder is, zijn de gevolgen moeilijker te voorspellen. Betekent dit dat de bestuurder (die ook enig aandeelhouder is) in geval van tegenstrijdig belang meteen kan handelen? Het is immers niet nodig dat hij de AvA op de hoogte stelt; dat is hij immers zelf. Zolang niet in de rechtspraak is uitgemaakt dat dat niet nodig is, valt het aan te bevelen alsnog een aandeelhoudersbesluit op te maken waarin staat dat de aandeelhouder ‘kennis heeft’ van het tegenstrijdig belang.

Kortom, het tegenstrijdig belang blijft genoeg voer opleveren voor juristen. Het wordt tijd dat de regeling duidelijk wordt of dat wordt besloten tot afschaffing.

Maurits Richert is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vennootschapsrecht.

Vragen?