Stephan van de Kant, 20 mei 2009

Een actief incassobeleid verkleint uw (verhaals)risico

In deze tijden richten veel bedrijven zich nog meer dan voorheen op het binnenhalen van opdrachten. Al dan niet gestuurd door bonussen proberen vertegenwoordigers omzet te scoren. In plaats van het binnenhalen van omzet zouden veel bedrijven er verstandiger aan doen om teams te zetten op het binnenhalen van reeds gefactureerde omzet. De post debiteuren. Natuurlijk, het is minder sexy want het werk is al gedaan maar het is toch ook fijn als het geld dat tegenover de al geleverde prestatie staat, ook daadwerkelijk op de bankrekening binnenkomt.

Als te lang wordt gewacht met een actief incassobeleid, vergroot dat voor de crediteur de kans dat zijn debiteur inmiddels in staat van faillissement is verklaard. Betekent dat dan zijn vordering niet meer bestaat? Nee, dat niet, maar wel dat de kans dat de crediteur nog enige uitkering zal verkrijgen van deze debiteur gering is. Hoe kan dat?

Het belangrijkste gevolg van een faillissement voor schuldeisers is, dat zij zelf geen actie meer kunnen ondernemen om betaling van hun vordering te verkrijgen. Zij moeten afwachten of zij, na afwikkeling van het faillissement, enige uitkering van de curator ontvangen. Tijdens het faillissement kunnen geen nieuwe beslagen worden gelegd. Het door een crediteur zelf reeds gelegde beslag komt met het uitspreken van het faillissement automatisch (`van rechtswege`) te vervallen.

De curator is belast met de afwikkeling en zal de bezittingen van de gefailleerde (onderneming) te gelde proberen te maken om de opbrengst daaruit ('uit de boedel') te verdelen onder diens schuldeisers.

Uit de boedel worden allereerst de boedelschulden voldaan. Dit zijn, in beginsel, de schulden die noodzakelijkerwijs moesten worden gemaakt om het faillissement te kunnen afwikkelen. Hieronder vallen onder meer de kosten van de curator, gemaakte taxatiekosten, huurtermijnen na de faillissementsdatum, kosten van levensonderhoud van de gefailleerde en het salaris dat werknemers gedurende de opzegperiode ontvangen. Pas na betaling van deze boedelschulden kan – als er nog actief resteert – worden begonnen aan betaling van de schulden die al op de faillissementsdatum bestonden.

Deze crediteuren zijn voor de wet in principe gelijk (de 'paritas creditorum') maar de wet maakt een aantal uitzonderingen en geeft sommige crediteuren voorrang. In de praktijk profiteren vooral de overheid (Belastingdienst) en semi-overheid (UWV) van de voorrangsregels, omdat zowel belastingen als werknemerspremies onder de bevoorrechte (preferente) vorderingen zijn gerangschikt. Slechts in ca. 5% van alle faillissementen is er voldoende actief om een uikering aan overige (concurrente) schuldeisers te doen.

Dit schrikbarend lage percentage geeft het belang aan van een actief debiteurenbeleid. Naast een actief incassobeleid kunnen verschillende constructies worden gebruikt om de positie van de crediteur te versterken. In onze blogs is al eerder geschreven over het eigendomsvoorbehoud, het retentierecht, het pand– en hypotheekrecht en het recht van reclame. Toch geldt ook ten aanzien daarvan dat alert reageren op ontwikkelingen bij uw debiteuren de voorkeur verdient boven een discussie met een curator over de rechtsgeldigheid van een door de crediteur toegepaste constructie.

Vragen?