De ambtenaar & zijn functie; functieomschrijving of werkvloer?

Wat is de functie? Het werk dat de medewerker dagelijks doet, of hetgeen (ooit) op papier is gezet? En waarom wil je dat weten? Zolang iedereen tevreden is – medewerker over inhoud van zijn werk en zijn beloning en werkgever over output – is het toch goed? Er komt altijd een moment waarop deze vragen opspelen. En wanneer in dat geval de feitelijke werkzaamheden en de functiebeschrijving teveel van elkaar afwijken, kunnen er discussies ontstaan die uiteindelijk aan de rechter (moeten) worden voorgelegd.
Twee voorbeelden.
Rechtspositieregelingen kunnen de medewerker expliciet de mogelijkheid geven om om functieonderhoud te vragen op het moment dat de feitelijk opgedragen werkzaamheden al langere tijd afwijken van de organieke functie, en de werkgever daar uit zichzelf geen verandering in brengt. Er kan dan worden besloten dat de “extra” werkzaamheden niet meer aan de ambtenaar worden opgedragen. Een andere mogelijkheid is dat de werkzaamheden aan de organieke functie worden toegevoegd, en er dus een nieuwe functieomschrijving wordt opgesteld. In dat geval moet de (aangepaste) functie ook opnieuw gewaardeerd worden en kan dit tot wijziging van de beloning leiden.
Er wil dan nog weleens discussie ontstaan over de vraag of er over het verleden “achterstallig salaris” moet worden nabetaald. Wanneer een ambtenaar betrekkelijk lang andere werkzaamheden heeft uitgevoerd, die kennelijk met een hoger salaris worden gewaardeerd, dan ligt zo’n verzoek tot nabetaling voor de hand. Tot zo’n nabetaling zal het niet snel komen, omdat regelingen vaak dusdanig zijn geredigeerd dat het gaat om een “ op basis van een terugkijken naar het verleden … mogelijke wijziging van de rechtspositie in de toekomst”. Aldus de Centrale Raad van Beroep in een dergelijke zaak bij de politie.
Ook in reorganisaties kan het verschil aan de orde worden gesteld, en wel op het moment dat naar uitwisselbaarheid van functies wordt gekeken. Want wat is daarbij je uitgangspunt? Het belang van die vraag werd o.a. onderstreept in een zaak van de Wageningen Universiteit, waarin de organieke functie van de ambtenaar (vrijwel) hetzelfde was als die van zijn collega’s die hun baan na de reorganisatie behielden. Wanneer de functies onderling uitwisselbaar zouden zijn, dan had betrokkene moeten worden herplaatst maar in plaats daarvan werd hij aangewezen als herplaatsingskandidaat en vervolgens ontslagen. Kon dat?
Ja, aldus de rechtbank en de Centrale Raad van Beroep. Bij de beoordeling van de uitwisselbaarheid van functies, wordt niet (enkel) de organieke functiebeschrijving, maar het feitelijk samenstel van opgedragen werkzaamheden bepalend geacht. En omdat uit verschillende (ook van de ambtenaar zelf afkomstige) verklaringen bleek dat hij met name de technische werkzaamheden verrichtte, terwijl de andere collega’s met name plantkundige werkzaamheden verrichtten, was er feitelijk sprake van twee niet uitwisselbare functies. Uit de uitspraak lijkt ook te kunnen worden afgeleid dat dat onderscheid al meerdere jaren bestond. In het geval dat de organisatie eerder functieonderhoud had gepleegd, en de functie van betrokkene dus al op zichzelf organiek was beschreven, had deze discussie wellicht niet plaatsgevonden. Functie-omschrijving en werkvloer waren dan (meer) in overeenstemming met elkaar.

Femke van Ooijen is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied arbeidsrecht.

Vragen?